Ali Paşa Cami, Tokat: Osmanlı Dönemi’nin İzleri
Tokat, Türkiye’nin tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dolu şehirlerinden biridir. Bu zenginliklerden biri de Ali Paşa Cami’dir. Cami, Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli devlet adamlarından Ali Paşa Bosnalı’nın talebi üzerine inşa edilmiştir. Ali Paşa, Enderun’da eğitim görmüş ve II. Bayezid’in kızı Selçuk Sultan’ın kızı olan Fatma Sultan ile evlenmiştir.
Ali Paşa’nın çeşitli saray görevlerinin ardından Erzurum, Karaman, Bağdat, Sivas ve Anadolu Beylerbeylikleri gibi önemli görevlerde bulunduğu bilinmektedir. Erzurum Beylerbeyi iken 10 Safer 980 (2 Haziran 1572) tarihinde vefat etmiştir. Bu tarihten önce, oğlu Mustafa Bey’in vefatı üzerine Tokat’ta bir türbe ve yanına bir cami yapılmasını istemiştir.
Ancak, caminin tamamlanmasına yakın Ali Paşa’nın vefat etmesi maddi sorunların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu nedenle, son cemaat yerinin dıştan ikinci bir kademe ile kapatılması planı iptal edilmiş ve cami daha mütevazi bir şekilde tamamlanmıştır. Günümüze ulaşan en önemli özelliklerinden biri, XVI. yüzyıldan kalma orijinal süslemeleri ile ayakta kalan tek ahşap şadırvanın bulunmasıdır.
Ali Paşa Cami’nin mimari yapısı da dikkat çekicidir. Kare gövde üzerine oturan sekizgen kasnaklı kubbesi, kıble duvarına gömülü sekiz adet ayak ile taşınmaktadır. Ayrıca, kıble duvarı dışında taşıyıcı ayakların arası birer eyvan gibi düzenlenerek, cami harimine ek bir alan kazandırılmıştır.
Sonuç olarak, Ali Paşa Cami, Tokat’ın tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçasıdır. Osmanlı döneminin izlerini taşıyan bu yapı, ziyaretçilere geçmişe yolculuk yapma fırsatı sunmaktadır.
