Hışva Han: Gaziantep’in Tarihi Hanı
Hışva Han, Gaziantep’in en eski hanlarından biri olarak bilinir. Diğer adıyla Pamuk Kozası Hanı olarak da anılan bu yapı, Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Ne zaman yapıldığına dair kesin bir kitabe olmasa da, Vakfiyeler ve Şer’i Mahkeme sicilleri, hanın 1563-1577 yılları arasında Lala Mustafa Paşa’nın Halep ve Şam Beylerbeyliği görevinde bulunduğu dönemde yapıldığını göstermektedir. Gaziantep Kalesi eteklerinde yer alan han, bir zamanlar Gaziantep’in önemli bir külliyesinin (Lala Mustafa Paşa Külliyesi) bir parçasıydı.
Mimari Özellikler
Hışva Han, tek katlı hanlar gurubuna giren bir yapıdır. Yapının inşaatında siyah ve beyaz kesme taş kullanılmıştır. Örtü sistemi, taş konstrüksiyonlu tonozlar biçimindedir. Hanın iç bölümünde avluya açılan odalar yolcuların konaklamaları için kullanılırken, revaka açılan mekanlar depo ve ahır olarak kullanılmıştır. Hanın kuzey cephesindeki hacimlerin dükkan olarak işlev gördüğü düşünülmektedir. Hanın en dikkat çeken özelliği ise cümle kapısındaki sade süslemelerdir. Kapı, zeminden itibaren siyah ve beyaz taşlarla inşa edilmiştir.
Restorasyon ve Ödüller
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilen Hışva Han, Tarihi Kentler Birliği tarafından düzenlenen “Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması”nda 15. Yıl Özel Ödülü’nü 2014 yılında almıştır. Aslına uygun olarak restore edilen han, 2016 yılı Ağustos ayında otel, restoran ve dükkan olarak hizmete girmiştir. Bu restorasyon çalışmalarıyla Hışva Han, Gaziantep’in tarihi ve kültürel mirasını koruma adına önemli bir örnek oluşturmuştur.
Sonuç
Hışva Han, Gaziantep’in tarihi dokusunu yansıtan önemli yapılarından biridir. Lala Mustafa Paşa tarafından yapılan bu han, zaman içinde farklı amaçlarla kullanılmış ve günümüze kadar ayakta kalmayı başarmıştır. Gaziantep’in kültürel ve turistik mirasına büyük katkı sağlayan Hışva Han, ziyaretçilerine tarihi bir atmosfer sunmaktadır.
