Çilehane Cami – Amasya: Tarihi ve Mimari Özellikleri
Çilehane Cami, Amasya’nın tarihi ve mimari zenginliklerinden biridir. 1413 yılında, Osmanlı Sultanı Çelebi Mehmet’in emirlerinden Yakup Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bugün cami olarak kullanılan yapı aslında bir Halveti Tekkesi olarak inşa edilmiştir. Tekke, mescid ve çilehane hücrelerinden oluşan bu yapı, Osmanlı döneminin dini ve kültürel yaşamına ışık tutmaktadır.
Mimari Yapı
Çilehane Cami’nin mimari yapısı oldukça dikkat çekicidir. Binanın beden duvarları, araları kırmızı harçla doldurulmuş moloz taşlardan örülmüştür. Bu taş örgüsünü yatay biçimde örülmüş ikişer sıralı tuğla hatlar destekler. Camiye kesme taştan büyük eyvanlı bir kapıdan girilir. Kapı yay kemerlidir. İçeriyi aydınlatan pencerelerse mermer çerçeveli ve tuğla kemerlidir.
İç Mekan ve Bileşenler
İç mekana batı kapısından girildiğinde, sağda mescid ve küçük geçitlerle ulaşılan halvet (çile) odaları; solda ise türbe ve tekke bulunmaktadır. Cami ve tekkeyi büyük birer kubbe örter. Binanın batı girişinin yanında, muhtemelen türbe olduğu sanılan bir yapı bulunmaktadır.
Restorasyon ve Koruma
Çilehane Cami, 1939 depreminden büyük zarar görmüş ancak 1964 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarılmıştır. Bu restorasyon sayesinde cami, bugün hala ziyaret edilebilecek ve ibadet amacıyla kullanılabilecek durumdadır.
Çilehane Cami, Amasya’nın tarihi ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir yapıdır. Hem mimari özellikleri hem de tarihi geçmişiyle ziyaretçilerini büyülemeye devam etmektedir.
