Andriake Antik Kenti: Demre’nin Tarihî Mirası
Andriake, Demre kent merkezinden nehir boyunca batıya uzanan asfalt yol üzerinde 5. km’de bulunan Çayağzı mevkiinde yer alan bir antik kenttir. Myra’nın limanı olarak bilinen bu yerleşim, tarih boyunca önemli olaylara ev sahipliği yapmıştır.
Tarihî Gelişimi
M.Ö. 200’lerde Andriake isimli bir şehrin Andriakos (Kokarçay) nehrinin ağzında bulunduğu bilinmektedir. M.Ö. 197’de III. Antiokhos’un, Ptolemaioslar’ın elinde bulunan yerleri almak için filosuyla Andriake’ye geldiği kaydedilmiştir. Andriake’nin tarihi, Livius’ta da güney Lykia kentleri arasında sayıldığı belirtilerek devam eder.
Roma Dönemi ve Sonrası
Part Savaşı için planlama yapan ve Asia ve Lykia’ya gelen Traian, Myra’da konakladığında güzel bir limanın planlanması gerektiğini belirtmiştir. Ancak bu planlama ve uygulama Hadrianus dönemine aittir. İ.S. 18’de Germanicus ve karısı Agrippa’nın Myra ziyareti, Andriake’ye dikilen heykellerle onurlandırılmıştır. İ.S. 60’ta ise Roma’ya hesap vermek üzere yola çıkan Aziz Paulos’un gemi değiştirmek üzere Andriake’de mola vermesi, kentin tarihinde önemli bir olay olarak kaydedilmiştir.
Kalıntılar ve Yapılar
Andriake antik kentinin kalıntıları genellikle limanın güneyindeki tepenin eteğine yayılmıştır. Demre yönünden ilk karşılaşılan yapı, kente tatlı su getiren aquadükt’tur. Kentin doğusunda ise kemerli girişi ve içte nişli duvarlarıyla tipik bir Roma devri yapısı olan nymphaion bulunmaktadır.
En önemli kalıntılarından biri, Hadrian Dönemi’ne (İ.S. 117-138) tarihlenen sekiz odalı, dikdörtgen planlı Granarium’dur. Granarium’un cephede sekiz kapısı bulunur ve her kapı bir odaya açılmaktadır. Ön cephe duvarında yer alan pencereler ise iç kısmı ışıklandırmak için yapılmıştır. Granarium’un ön cephesinde, Roma imparatoru Hadrian ve karısı Sabina’ya ait aynı büyüklükteki iki büst bulunmaktadır. Ayrıca, granarium memurunun rüyası üzerine yapıldığı belirtilen Serapis ve Pluton kabartmaları da ön cephede yer almaktadır.
Andriake’deki diğer önemli yapılar arasında Plakoma adı verilen Pazaryeri veya agora bulunmaktadır. Agora’nın üç tarafı dükkânlarla çevrili olup ortasında sarnıç bulunmaktadır. Agora’nın önündeki yükseltide ise ev kalıntıları yer almaktadır. Ayrıca, limanın kuzey kısmında büyük ölçüde Lykia türü lahitlerin bulunduğu nekropol alanı ve iki Bizans dönemi kilisesinin kalıntılarına rastlanmaktadır.
Sonuç
Andriake, Demre’nin tarihî mirasının önemli bir parçasıdır. Roma dönemine ait yapıları ve kalıntılarıyla ziyaretçilerine antik bir liman kentinin izlerini sunmaktadır. Günümüzde arkeolojik kazılar ve koruma çalışmalarıyla Andriake’nin tarihi ve kültürel değerleri korunmaya çalışılmaktadır.