Niğde’nin Tarih ve Kültür Sokakları: Cullaz Sokak
Niğde’nin Geleneksel Evleri
Niğde’nin tarihi ve kültürel dokusunu yansıtan en önemli noktalardan biri olan Cullaz Sokak, geleneksel Niğde evlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu sokak, Songur Mahallesi’nde bulunmakta olup, bölgedeki geleneksel Türk evi mimarisini en iyi şekilde temsil etmektedir. Cullaz Sokak’taki yapılar, Niğde’nin mimari mirasını ziyaretçilere ayrıntılı bir şekilde sunmaktadır.
Geleneksel Türk Evi Özellikleri
Cullaz Sokak’taki evlerin ana taşıyıcı elemanı olan duvarlar, ince yönlü, kaba yönlü ve moloz taş kullanılarak inşa edilmiştir. Duvar örgüsünde genellikle kum ve kireç karışımından yapılmış harç kullanılmıştır. Ayrıca duvarlarda ahşap hatıllar bulunmaktadır. Evlerin mimarisinde duvarların masifliği çeşitli pencerelerle dengelemeye çalışılmıştır. Örtü sistemi genellikle ahşap tavan tekniği ile yapılmıştır ve bu tavanlar doğrudan duvarlara veya sivri kemerlerle desteklenmiş taş veya ahşap sütunlara dayanmaktadır.
Konut Mimarisinde Cullaz Sokak
Sokak boyunca yer alan yapılar genellikle konut mimarisi odaklıdır. Zemin artı bir katlı olan evler, sokak ortasında veya köşe başlarında yoğunlaşmıştır. Evlerin girişleri genellikle çift kanatlı ahşap kapılar ile donatılmıştır. Bu kapılardan girildiğinde zemin kata ulaşılır ve ardından çift veya tek taş basamaklarla birinci kata çıkılır. Birinci kattaki ahşap balkonlar genellikle avluya açılmaktadır. Evlerin iç mekanları, doğal aydınlatma için dengeli bir şekilde yerleştirilmiş pencerelerle donatılmıştır. Ayrıca, genellikle her evin bahçesi bulunmakta olup, bahçe giriş kapıları anıtsal bir görünüme sahiptir.
Tarih ve Mimarinin Buluşma Noktası
Cullaz Sokak’taki evlerin çoğu zamanında özgün özelliklerine sahip olsa da, maalesef zamanla bakımsızlık nedeniyle harap bir duruma gelmiştir. Ancak, bu evlerin çoğunluğunun kitabe veya vakfiye bulunmamakla birlikte, mimari tarzları ve üslupları, 19. yüzyılın Geç Osmanlı dönemi yapı topluluklarını yansıtmaktadır. Bu evler, Niğde’nin zengin tarihini ve mimari mirasını koruma adına önemli bir rol oynamaktadır.
Sonuç: Niğde’nin Tarihi Dokusunu Yansıtan Bir Miras
Cullaz Sokak, Niğde’nin tarih ve kültür mirasını yansıtan önemli bir noktadır. Geleneksel Türk evleri ve sokak boyunca yer alan yapılar, ziyaretçilere Niğde’nin zengin geçmişi ve mimari geleneği hakkında önemli bir anlayış sunmaktadır. Bu sokak, sadece tarihi bir geçmişi değil, aynı zamanda Niğde’nin kültürel kimliğini ve değerlerini de temsil etmektedir.
