Batman gezilecek yerler listemizle birlikte Batman’ı yakından tanımaya hazır mısınız? Batman İli, Türkiye’de, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır. İl de, sanayi, petrol ve inşaat sektörü geliştirilmiştir. Dicle Nehrinin akması önemli bir etki yaratmıştır. Batman ili, tarihi, doğal birçok güzelliğe ve değere sahiptir. Önemli bir tarihe sahip, Hasankeyf yerleşim alanı da il sınırları içerisinde, yer almaktadır. Uzak Akdeniz ikliminin görüldüğü, bir şehirdir. Batman İlinin tarihi, Sümerlere kadar uzanmaktadır. Bu önemli ilimiz için, Batman gezilecek yerler listesini derlemek istedik.
Batman Gezilecek Yerler Listesi
- Hasankeyf
- Hasankeyf Mağaraları
- Batman Müzesi ve Müzepark
- Mor Aho Manastırı
- Batman Park AVM
- İmam Abdullah Zaviyesi
- Hızır Bey Cami
- Mor Kiryakus Manastırı
- Kandil Kalesi
- Memikan Köprüsü
- Saint Pierre Manastırı (Komk Manastırı)
- Hallan Çemi Höyüğü
- Kırkat Göleti Mesire Alanı
- Berha Yezidiya-Resimli Kaya Sığınağı
- Çorti Kilisesi
- Kozluk Kalesi (Hazo Kalesi)
- Er-Rızk Camii
- Zeynel Bey Türbesi
- Malabadi Köprüsü
Hasankeyf
Hasankeyf, Batman’da, Dicle nehri üzerinde, yer alan bir ilçedir. İlçenin ortasından, Dicle nehri geçmektedir. Kayalara oyulmuş kalıntılar, vardır. Batman gezilecek yerler arasında, mutlaka ziyaret edilmesi gereken, bir noktadır.
Arapça, Kayalar kenti anlamında olan, Hısni Keyfa, adı verilmiştir. Daha sonra, Osmanlı’da, Hısnıkeyf denilmiş ve son olarak, halk arasında, Hasankeyf denilmeye, başlanmıştır. Hasankeyf, Batman’ın, önemli turizm merkezlerinden birisidir.
Hasankeyf Mağaraları
Hasankeyf mağaraları, Batman’da, Dicle nehrine bakan odacıklı görünen mağaralardır. Hasankeyf de kayalara oyulmuş şekilde bulunan birçok yerleşim kalıntısı görebilmek mümkün.
Günümüze kadar, gelebilmiş ve bu ilimize, turizm açısından da değer, kazandırmıştır. Batman gezilecek tarihi yerler arasında da önemli bir merkez, niteliğindedir. Bu mağaralar, eski çağlarda, barınma ve iskan yeri, olarak kullanılmaktaydı.
Kuzey Mezopotamya’da hüküm süren, Sümerlere, Asurlulara ve Babil Devletlerine de bir zamanlar barınma merkezi, olmuşlardır. Hasankeyf, birçok medeniyetin merkezi olma, özelliğini taşımıştır.
Hasankeyf Kalesi’nde bulunan bu mağaralara, karşısında ki kayalıklardan, sifon gibi bir sistem ile, düz alanlara döşenen künkler ve kayalıklara oyulmuştur. Kanallar aracılığıyla, yaklaşık, 200 metre derinliğinde bulunan, bir vadiden temiz su, ulaştırılmıştır.
Hasankeyf Mağaraları’na Nasıl Gidilir?
Özel araçlarınız ile, Batman-Mardin yol güzergahı üzerinden ulaşabilir ya da turlar ile gelebilirsiniz. Tekneler, nehir üzerinden, Hasankeyf yapılarını, ziyaretçilere gösterebiliyor.
Batman Müzesi ve Müzepark
Batman Müzesi, Batman il merkezinde, Barış bulvarında yer almaktadır. Müze, Batman da yer alan bir arkeoloji müzesidir. Şehirde bulunan tek müzedir. 2010 yılında yapılmış, 2015 yılında ise, hizmete açılmıştır.
Müzede Neolitik ve Paleolitik çağlardan eserler ve Hasankeyf’de, Ilısu da bulunmuş eserler sergilenmektedir. Müze bahçesinde yer alan tarihi bazı yapılar sebebiyle bahçesini de müzepark olarak oluşturmuşlardır. Müze girişleri, ücretlidir.
Batman Müzesi ve Müzepark’a Nasıl Gidilir?
Yürüyerek ya da şehir içi toplu taşıma araçları kullanılarak, gidilir. Şehir merkezinde yer aldığı için, ulaşımı kolayca sağlanmaktadır.
Mor Aho Manastırı
Mor Aho Manastırı, Batman İlinin, Gercüş ilçesinde, Arıca köyünün kuzeybatısında, yüksek bir tepede yer almaktadır. Arıca köyü, Gercüş İlçe Merkezinin, Güneydoğusunda, yer almaktadır.
Manastır, kuzey ve güney kareye benzer, dikdörtgen bir alana yapılmıştır. Naos, Namo, Apsis ve Narteks alanları vardır. Narteks alanı, yerden yüksek bir alanda yer almaktadır, 4 sıra bordür ile çevrelenmiş ve haç motifi yapılmıştır.
Naos alanı ise, dikdörtgen planlıdır ve düz damlıdır. Doğuda bulunan apsis bölümü vardır ve güneyinde beşik tonozlu hücreler görülmektedir. Beşik tonozlu apsis bölümü zemini, Naos kısmından yüksek tutulmuştur.
Apsis bölümüne ise, dikdörtgen şeklinde bir giriş ile geçilmektedir. Bu giriş 5 sıra bordürle çevrelidir. Apsis bölümü, kareye yakın bir plana sahiptir. Manastır yapımında, kesme taş kullanılmıştır. Yakın bir zamanda, restore edilmiş ve onarılmıştır.
Batman Park AVM
Batman Park AVM, Batman’da, şehir merkezinde yer almaktadır. Batman’da alışveriş yapabileceğiniz güzel bir merkezdir. Birçok bilinen, marka ve mağazalar burada bir arada görebilmek mümkün.
Alışveriş merkezinde, kafe, restoran, sinema da bulunuyor. Batman gezilecek yerler listesi içinde, gezilmesi gereken bir yerdir. Alışveriş merkezinde, belirli tarihlerde, farklı etkinlikler de yapılmaktadır. İmza günü, mini konser gibi. Sinemaya ve bowlinge gidebilirsiniz.
Batman Park AVM Nasıl Gidilir?
Adıyaman merkezde, Kültür mahallesinde, Turgut Özal bulvarındadır. Şehir içi toplu taşıma araçlarıyla, ulaşım sağlanmaktadır.
İmam Abdullah Zaviyesi
İmam Abdullah Zaviyesi, Batman’da, Hasankeyf köprüsü girişinde, Dicle nehrine Kuzeyden bakan mezarlığın ortasında bulunmaktadır. İmam Abdullah, Bizans hakimiyetinden Hasankeyf Kalesini kurtarmak için, düzenlenen son akınlarda, Hasankeyf kuşatmasında şehit düşmüştür.
İmam Abdullah, Ünlü Komutan, İyaz Bin Garem’in yanında sağ kolu olarak görev yapmıştır. Eyyubiler ve Osmanlı döneminden geçerek, günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Günümüzde ki hali, onarılmış halidir.
Hızır Bey Camii
Hızır Bey cami, Batman’ın, Kozluk ilçesinde, yer almaktadır. İlçe de yer alan en büyük camidir. Hızır Bey Caminin, miladi 1512 yılında, Sason ve Hezo (Kozluk) Beyi, Ebubekir Roşkinin oğlu, Hızır Bey tarafından yaptırılmış olduğu, kitabeden öğrenilmiştir. Batman gezilecek yerler listesi içerisinde, Batman ili için, önemli bir ibadet merkezidir.
Mor Kiryakus Manastırı
Mor Kiryakus Manastırı, Batman İli, Beşiri İlçesi, Kıra Dağı’nın, Doğu yamacında, Ayrancı köyünde, yer almaktadır. Manastır, Ayrancı köyünün içinde, bulunmaktadır.
Manastır, dini bir merkez olarak kullanılan ve Batman İlinin, bilinen ilk manastırı olarak bilinmektedir. Yapılış tekniği ve mimarisi sonra ki manastırların oluşumuna örnek niteliğindedir.
Süryani Cemaati tarafından, piskoposluk merkezi olarak kullanılmakta olan Manastırın, edinilen bilgiler ile, Milattan sonra, 5. Yüzyılda yapıldığı, tahmin edilmektedir.
Kandil Kalesi
Kandil kalesi, Batman’da, Kozluk ilçesinin, 6 kilometre kadar kuzeybatısında, yer almaktadır. Kale, Sason’a giden, eski yol üzerindeki Hergemo köyünün güneyinde bulunan tepenin üzerine inşa edilmiştir.
Dış etkenlerin, Erzen Bölgesine, girmesini önlemek amaçlı, 4. Yüzyılın birinci çeyreğinde, Bizanslılar tarafından, İnşa edilmiştir. Sığınak görünümünde ki, taşlarla örülü, yapıdır.
Kandil Kalesine Nasıl Gidilir?
Toplu taşıma araçları ile, İl merkezinden Kozluk ilçesine giden araçlarla daha sonra da ilçeden köye giden araçlar ile gidebilirsiniz.
Özel araçlarınızla ise, Sason’a giden yol üzerinden, Hergemo-Bölükkonak köy yolunu takip ederek, ulaşım sağlanır.
Memikan Köprüsü
Memikan Köprüsü, Batman İlinin, Beşiri ilçesinde, Yazıhan köyünde yer almaktadır. Gedikli mezrası, sınırları içindedir. Köprü, Garzan Çayının üzerine kuruludur.
Köprünün Doğu ve Batı kısmı bulunmaktadır. Garzan ovasıyla, Batı taraftaki dağlık alanı bağlamak için, inşa edilmiştir. Köprü, yuvarlak kemerli ve dört gözlüdür. Köprü, antik dönemden kalma bir köprüdür.
Köprü, Beylikler arası, ticari ilişkilerin sağlanmasında da büyük etki yaratmıştır. Memikan köprüsünün yapım aşamasında, cas harcı ve kesme taş kullanılmıştır. Onarımdan geçmiş bir köprüdür. Günümüzde, köprüden yalnızca, kalıntılar kalmıştır. Geçiş yolları yıkık bir durumdadır.
Saint Pierre Manastırı (Komk Manastırı)
Saint Pierre Manastırı, Batman’da, Sason ilçesi, 12 kilometre Kuzeydoğusunda yer alıyor. Meşeli köyü-Turnalı mezrasındadır. Turnalı mezrası güneydoğusu yöreye hâkim yüksek bir tepe de bulunmaktadır.
Manastır, halk tarafından, farklı isimlerle de biliniyor, Karmik, Gomk, Komk gibi. Manastırın, yapılış tarihi bilinmez. Ancak, MS. 5 ve 6. Yüzyılda yapıldığı düşünülmektedir.
Manastır, dikdörtgen bir alandadır ve yüksek duvarlarla, çevrilidir. Manastırda, kilise, mezar odası, atrium ve üç cephesinde yer alan, yapılardan oluşmaktadır.
Manastırın, kilisesi de dikdörtgen planlıdır. Üst örtüsü, kubbeli ve tonozludur. Kubbeyi, tonozlar yardımıyla, tutturmuşlardır. Bu eski ve tarihi yapıyı, Batman gezilecek yerler arasında, dikkate almalısınız.
Hallan Çemi Höyüğü
Hallan Çemi Höyüğü, Batman’da, il merkezinin yaklaşık 50 km. kuzeyinde yer almaktadır. Höyük, bir arkeolojik yerleşimdir. Höyük, yüksekliği 4,3 metre olan bir tepededir. Sason Çayı, batı kıyısında bir vadide, bulunmaktadır.
Hallan Çemi, Anadolu’nun bilinen, en eski yerleşim yerlerinden biridir. Yapılan kazılarda, avcılık faaliyetlerinin yapıldığı, öğrenilmiştir. Taş yontması yapılmış kaplar, araç gereçler bulunmuştur.
Yaklaşık, on bin yıllık bir geçmişe, sahiptir. Neolitik döneme ait yapılardır. İlk yapıda, kumtaşı bloklar, kullanılmıştır. Kazılar sonucu ortaya çıkan iki dairesel yapı daha vardır. 5-6 metre çapındadır ve üst kısmı dallarla örülmüştür.
Yapıların giriş kısımları açık bırakılmış ve yarım daire şeklinde, başka bir duvar örülmüştür. Yapılar yarı gömük ve toprağa kazılmış bir şekildedir. Batman gezilecek tarihi yerler listesinde önem taşımaktadır.
Kırkat Göleti Mesire Alanı
Kırkat göleti mesire alanı, Batman’ın, Gercüş ilçesinde yer almaktadır. Mesire alanı Batman halkı tarafından, sıkça ziyaret edilmekte ve yoğun ilgi görmekte olan piknik alanıdır.
Mesire alanında, göl manzarasına kurulu banklar, şelale ve çocuk oyun parkı mevcuttur. Güzel bir göl manzarası eşliğinde, temiz hava da piknik yapmak için, aileniz ve sevdikleriniz ile birlikte gelebilirsiniz. Mesire alanında temel ihtiyaçlarınızı karşılayabilme imkanınız vardır.
Berha Yezidiya-Resimli Kaya Sığınağı
Berha Yezidiya, Resimli kaya sığınağı, Batman’da, Gercüş ilçesine bağlı Bağözü köyünün Arık mezrasında, Berha Yezidiya mevkide yer almaktadır.
Köy, Batman il merkezinin yaklaşık 81 kilometre güneyindedir. Gercüş ilçesinin ise, güneybatısında bulunmaktadır. Batman’ın doğal güzelliklerinden biridir. Batman gezilecek doğal yerler listesinde görülmesi gereken bir yerdir.
Kalker kayacında, oluşan figürler doğal olarak oluşmuştur. Doğal sığınağın, kaya duvarlarında kazıma tekniği ile figür ve şekiller işlenmiştir. Arka arkaya dizilmiş bir biçimde, dağ keçisi şekilleri, vardır.
Çorti Kilisesi
Çorti Kilisesi, Batman İl Merkezinin kuzeydoğusunda, Sason İlçe Merkezinin kuzeyinde, Dörtbölük köyünde, bulunmaktadır. Kilise, kayalık üzerinde, dikdörtgen bir alana inşa edilmiştir.
Kilise, kuzey-güney yönlerinde Narteks ve Naos bölümü olarak iki bölümden oluşuyor. Ambarlı Mezrasının, 3 kilometre kadar, kuzeydoğusunda yöreye hakim bir tepenin üstündedir.
Naos’a giriş kısmında iç bölümde kazıma tekniği ile haç motifi bulunmaktadır. Narteks kısmı, güney duvarında bulunan giriş açığı ile Naos alanına, geçilebilir. Kilise kesme taş, moloz taş ve harç, yapımıdır. Kilisenin apsis kısmı, günümüze kadar, yok olmuştur.
Çorti Kilisesi’ne Nasıl Gidilir?
Kiliseye gitmek için, Batman İl Merkezinden, Sason İlçesine, İlçeden de Dörtbölük köyüne giden, toplu taşıma araçları ile, ulaşım sağlanabilir.
Kozluk Kalesi (Hazo Kalesi)
Kozluk Kalesi, Batman’ın, Kozluk İlçesinde, Kale Mahallesi’nde yer almaktadır. Kale, ilçe kuzeyinde yer alan, bir tepeye, kurulmuştur. Kalenin, yapılış tarihi bilinmemektedir. Günümüze kadar, yalnızca küçük bir kısmı kalmıştır.
Erzen Bölgesinde yer alan, önem taşıyan kalelerden, birisidir. Kale, iç kaleden, oluşsan bir kaledir. Kalenin Güneybatısında, silindir şeklinde burç ve burç batısında sur duvarları yer almaktadır.
Sur duvarları, kesme ve kırma taş kullanılarak örülmüştür. Kalenin kuzeydoğu tarafında ana kayanın yontulmasıyla inşa edilen bir sarnıç bulunmaktadır. Biri kuzeybatıda ve diğer üçü doğuda olmak üzere toplam 4 adet kaya mezarı bulunmaktadır.
Kalenin, Pers Hanedanlığı için, dini merkez olarak inşa edildiği düşünülmektedir. Kale, uzunca yıllar, İran yönetiminde, kalmıştır. Batman gezilecek yerler arasında, ilçeye giderseniz, Kalenin kalan kısmını, mutlaka ziyaret etmelisiniz.
Kozluk Kalesine Nasıl Gidilir?
Özel araçlarınızla, Kozluk ilçesine giden yolu takip ederek, tabelalar ile gidebilirsiniz, ya da toplu taşıma araçları ile, Batman Merkezden ilçeye giden araçlarla, ulaşım sağlanabilir.
Er-Rızk Camii
Er-Rızk Cami, Batman’ın, Hasankeyf ilçesinde, yer almaktadır. Cami, Milattan önce, 1409’lu yıllarda Eyyubi Sultanı Süleyman tarafından, yapılmıştır.
Cami, Ilısu Barajı’nın suları altında kalacak olan 12.000 yıllık Hasankeyf’te, 610 yıllık Er-Rızk Camisi, Kültürel Park Alanı’ndaki yerine taşındı. Caminin, on iki bin yıllık bir geçmişi vardır.
Ilısu Barajı yapılacağı için, Caminin sular altında kalmasını engellemek amacı ile, yeni yerine taşınmıştır. Cami, tarihi eserlerin yer aldığı Kültürel Parka taşınmıştır. Cami, yeni yerinde, yeniden ibadete açılmış durumda, bulunmaktadır. Batman gezilecek yerler listesinde, görülmesi gereken, önemli bir ibadet merkezidir.
Zeynel Bey Türbesi
Zeynel Bey Türbesi, Batman’da, Hasankeyf İlçesinde yer almaktadır. Tarihi, eski türbedir. Uzun Hasan Otlukbeli Savaşı esnasında ölen oğlu, Zeynel Bey’e yaptırmıştır. Türbenin merdivenleri, mumya, bölümü, kaplama taşları, günümüze kadar yıpranmış, dökülmüştür.
Kaide Doğusundan mezar odasına geçilir. Ahşap kirişle desteklenmiş, basık tonoz ile, kapatıldığı görülmektedir. Üst örtüsü yapımında, testi ve çömlek kullanılmıştır.
Türbenin yüksekliği, yaklaşık 4,5 metre kadardır. Sekizgen bir iç mekana sahiptir. Kapısında kitabesi bulunmaktadır. Türbe, Ilısu Barajı yapılması sebebiyle, 2017 yılında dikkatli ve özenli bir biçimde, diğer tarihi eserlerin yer aldığı Kültürel Parkta ki yeni yerine taşındı.
Türbenin mimarisi, fîrûze, kahverengi, siyah ve beyaz renkli mozaik çiniler ile ve sırlı tuğlalardan oluşmaktadır. Güzel süslemeleri bulunmaktadır. Batman gezilecek yerler listesi, arasında görülmesi gereken bir yapıdır.
Zeynel Bey Türbesine Nasıl Gidilir?
Yeni Kültürel Park alanında yer almaktadır. Özel araçlarınız ile, ya da toplu taşıma araçları ile, ulaşım sağlanmaktadır.
Malabadi Köprüsü
Malabadi Köprüsü, Batman’a yakın, Diyarbakır’ın Silvan İlçesi sınırlarında yer almaktadır. Köprü, 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü, Silvan Belediyesi’nin logosu olarak bilinen, ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.
Köprü, Artuklu Beyliği döneminde, Timurtaş Bin-i İlgazi tarafından, yapılmıştır. Köprünün, 7 metre eni ve 150 metre uzunluğu vardır. Yüksekliği ise 19 metredir. Yapımında renkli taşlar kullanılmıştır. Günümüzde ki hali onarım yapılmış halidir.
Malabadi Köprüsü, Türkiye ve yakın doğuda en geniş kemerli olan, köprüdür. Kemerin, iki yanında, iç kısmında, kervan ve yolcular tarafından, zorlu kış günlerinde barınak görevi gören, iki oda yer almaktadır.
Köprüde, sivri kemerli iki açıklık ve yola bağlanan, yer yakınında da bir açılık görülür. Bundan dolayı köprü, ortada ki çok büyük olmak üzere, beş gözlüdür. Büyük kemerin iki tarafında, 5 m genişliğinde, bir kapı ve iki tarafında da ayrı, iki kapı bulunmaktadır.
Bunlardan, Batman tarafında olan kalmış, diğeri yıkılmıştır. Sol taraflarından birer merdivenle odacıklara inilir. Bu odalar yüksek tavanlı ve tuğla ile örtülüdür.
Evliya Çelebi, Malabadi köprüsünü şöyle tanımlamaktadır: “Köprünün iki tarafında da kale kapıları gibi, demir kapılar vardır. Bu kapıların, içinde sağ ve solda köprünün temeli beraberliğinde kemerin altında hanlar vardır ki gelip geçenler, sağdan ve soldan geldikleri vakit misafir olurlar.
Köprü de demir pencereli odalar vardır. Açıkçası, demirci ustası da var kudretini sarf ederek, bir tür sanat kullanarak, kafesli korkuluklar yapmış, ustalığını göstermiştir. “
