Diyarbakır Şehir ve Gezi Rehberi, Diyarbakır, Türkiye’nin en kalabalık 12. ilidir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin iç kısımlarında yer almakta ve 15.355 km² ’lik bir yüzölçümü bulunmaktadır. Diyarbakır’ın nüfusu ise 1.783.431’dir. Birçok doğal ve kültürel özelliği ile Diyarbakır, 12.000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Türkülere konu olan Dicle Nehri ise buradan geçer ve çevrede bulunan akarsuları bünyesinde bulundurur. Şehrin iklimi, mimaride dahi görülmekte, düz damları olan evleriyle ilgi çekmektedir.
Diyarbakır’ın Tarihi Yapısı
Diyarbakır tarihi, uzun ve kültürel açıdan oldukça zengindir. Birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış olan Diyarbakır ili, Paleolitik ve Neolitik çağlardan kalıntılar bulunmasıyla tarihin gözlerinizin önünde canlanacağı bir şehirdir.
Asurlular, Urartular, Persler, Ermeniler, Romalılar, Bizanslılar, Eyyübiler ve Moğollara ev sahipliği yapmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda ise Doğuya yapılan seferlerin hareket üssü olmuştur. 2 Eylül 1993 tarihinde ise büyükşehir unvanını almıştır.
Diyarbakır’ın Kültürel Yapısı
Diyarbakır kültürü hakkında bilgi vermek istediğimizde bahsetmemiz gereken ilk şey, uzun ve görkemli tarihi olacaktır. Birçok medeniyete kucak açtığından, tüm bu medeniyetlerin izini taşıyan Diyarbakır, bünyesinde fazlasıyla tarihi esere de ev sahipliği yapmaktadır.
Diyarbakır’ın kültürel özellikleri dediğimizde akla gelen bir başka nokta da yemekler, halk oyunları ve türkülerdir. Diyarbakır yöresel yemekleri şu şekilde sıralanabilir;
- Patlıcan Dizme
- Cartlak Kebabı
- Mumbar Dolması
- Duvaklı Pilav
- Burma Kadayıf
- Ayvalı Kavurma
Diyarbakır türküleri içerisinde, kahramanlıklar genel konudur. Birçok sanatçı, Diyarbakır türkülerini yıllar boyunca söylemiştir. Halk oyunlarında ise Beri, Çepik, Esmerim, Halay, Delilo, Meryemo, Tek ayak, İki Ayak, Teşi, Üçayak, Çaçan, Girani, Kurt Kuzu, Şuru gibi oyunlar örnek verilebilir.
Diyarbakır’ın Coğrafi Yapısı
Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Batman, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman gibi illere komşu olan Diyarbakır şehri, içerisinde toplam 751 köy bulundurmaktadır. Bununla birlikte Diyarbakır’ın yeryüzü şekli genellikle düzdür. Çevresi dağlar ve tepelerle kuşatılmış olan bu şehir, ortası çukur havza durumunda olup Diyarbakır Havzası’nı oluşturmaktadır. Diyarbakır’ın bitki örtüsü ise genellik otlar ve bozkır bitkileridir. Çevre dağları ise meşe ormanları ile çevrilidir. Akarsular açısından ise Diyarbakır’da Dicle Nehri bulunmaktadır.
Diyarbakır’da Gezilecek Yerler
Diyarbakır’da gezilecek yerler dediğimizde listenin en başında kültürel ve doğal güzellikler bulunur. Diyarbakır, geniş tarihi ile birçok turistik yapıya ev sahibidir. Diyarbakır merkezde gezilecek yerlerin başında ise Diyarbakır Çarşısı gelmektedir.
Bunların dışında gezilecek yerler ise şu şekilde sıralanabilir;
- Diyarbakır Ulu Camii
- Tarihi Hasan Paşa Hanı
- Cemil Paşa Konağı
- Saint George Kilisesi
- Diyarbakır Arkeoloji Müzesi
- Meryem Ana Kilisesi
- On Gözlü Köprü
- Hevsel Bahçeleri
- İskenderpaşa Konağı
- Ahmed Arif Edebiyat Müzesi
- Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi
- Sülüklü Han
- Diyarbakır Kalesi ve Keçi Burcu
- Surp Giragos Ermeni Kilisesi
Diyarbakır, otantik güzelliği, doğayla iç içe oluşu, tarihi yapıları ile gezip görülebilecek yerlerden biridir. Diyarbakır’ın ruhunuza farklı bir derinlik katması, tüm tarihin gözleriniz önünde canlanması ise kaçınılmazdır. Ayrıca yemeklerinden tatmak, sokaklarında dolaşmak ve cana yakın insanları ile muhabbet etmek de oldukça keyiflidir.
Diyarbakır’ın Ekonomik Yapısı
Diyarbakır ekonomisi, genellikle tarıma odaklıdır. Gelirin %40’ı tarımdan ve %10’u sanayiden alınmaktadır. Yaklaşık 650 bin hektar alan, tarıma ayrılmıştır. Bunun dışında Diyarbakır hayvancılık açısından da faaliyet gösterir. Çayır ve meralar elverişli olduğundan yaklaşık 350 bin hektar alan hayvancılık için ayrılmıştır. Ormancılık açısından ise mevcut olan ormanların verimi düşüktür. Aynı zamanda petrol açısından madencilik faaliyetleri de yürütülür. Sanayi açısından en büyük verim inşaat sektöründeyken ulaşım açısından kara,demir ve havayolu ulaşımı yapılmaktadır.
Diyarbakır’a Yerleşmek
Diyarbakır’a yerleşmek, cana yakın insanları ve şehrin güzellikleri açısından bir çok pozitif alanda sizi tatmin edebilir. Diyarbakır ev kiraları ise ilçeye göre farklılık göstermekte olsa da genellikle 800-3000 TL aralığındadır. Bu fiyat lüks ve duruma göre 7000TL civarına çıkabilmektedir.
Diyarbakır belediye otobüsü ücretleri ise 2.50 TL’dir. Toplu taşıma adına dolmuş kullanacağınızda ise fiyat aynı olacaktır.
Diyarbakır’ın Türkiye geneline bakıldığında uygun fiyatlı ve yaşanabilir bir şehir olarak görmemiz mümkün. Metropollere kıyasla ev kiraları ve ulaşım ücretleri uygun. Tabii bunun dışında ekonomisine ve gelirlerin genel tablosuna bakıldığında madencilik, tarım ve hayvancılık açısından da sakin bir hayat sürmenin mümkün olacağı bir yer.
- Diyarbakır’da Gezilecek Yerleri Nelerdir?
Diyarbakır, turistik açıdan olduğu gibi, şehir sakinlerine de gezilip görülecek birçok alan sunar. Özellikle Diyarbakır’ın doğal güzellikleri, yerliler tarafından da çok tercih edilen mekanlardır. Diyarbakır ilçelerinde gezilecek yerler,
- Süleyman Türbesi
- Ulu Camii
- İskender Paşa Konağı
- Diyarbakır Surları
- On Gözlü Köprü
- Hasan Paşa Hanı
- Hasankeyf Eski Köprü
- Zerzevan Kalesi
- Dört Ayaklı Minare
- Dicle Nehri
- Eğil Barajı olarak sıralanabilir.
- Diyarbakır’ın İlçeleri Nelerdir?
Diyarbakır, toplam 17 ilçeye ayrılmaktadır. Her ilçenin kendine özgü bir ruhu olduğunu, girdiğiniz anda anlayabileceğiniz bir şehirdir. Diyarbakır’ın ilçeleri şöyle sıralanır;
- Bağlar
- Bismil
- Dicle
- Eğil
- Yenişehir
- Sur
- Lice
- Kulp
- Silvan
- Kocaköy
- Kayapınar
- Çermik
- Çınar
- Çüngüş
- Hani
- Hazro
- Ergani
Diyarbakır’ın her ilçesinde şehir merkezine yakınlık veya ekonomik şartlar açısından farklı durumlar bulunmaktadır. Bağlar, Kayapınar, Yenişehir ve Sur ilçeleri ise en büyük ve en gelişmiş ilçelerdir.
- Diyarbakır’ın En Güzel Yeri Neresidir?
Diyarbakır’ın en güzel yeri, üzerine şiir ve türküler yazılan Dicle Nehri’dir. Diyarbakır sakinlerinin de büyük bir tutkuyla sevdiği Dicle, Diyarbakır’ın su götürmez bir sembolüdür. Bunun dışında Diyarbakır Surları da, şehrin güzelliğini yansıtır. Bunlar dışında kalan alışveriş ve eğlence merkezleri de Diyarbakır’da bulunmaktadır.
- Diyarbakır’ın En Meşhur Şeyi Nedir?
Diyarbakır’ın en meşhur şeyleri, yemekleri ve doğal güzellikleridir. Ancak tabii bunlarla bitmez, Diyarbakır sakinlerinin el işçilikleri de oldukça göze çarpıcıdır. Diyarbakır’ın meşhur yemekleri şöyle sıralanabilir;
- Meftune
- Pıçık
- Duvaklı Pilav
- Nardanaşı
- Mahlepli Diyarbakır Çöreği
- Ayvalı Kavurma
- Mumbar Dolması
- Cartlak Kebabı
- Sıkma
- Kaburga Dolması
Lezzetli yemeklerinin dışında Diyarbakır’dan hediyelik eşya almak istediğinizde yörede bulunan hasır bilezik, kiniş gerdanlık, Suriye kumaşları ve dokuma halılar en iyi seçenekleriniz olacaktır.
- Diyarbakır’ın Plaka Kodu Nedir?
Her şehirde farklı olan plaka kodları, Diyarbakır ilinde 21’dir. Plakasında 21 bulunan bir motor, otomobil veya kamyon gördüğünüzde, bu aracın Diyarbakır’dan alındığının veya araç sahiplerinin Diyarbakır ilinden olduğunu söylemek mümkün olacaktır.
- Diyarbakır’ın Telefon Kodu Nedir?
Telefon kodları belirli bir şehirde bulunan ofis veya ev numarası için çok önemlidir. Başka bir şehirden arayacağınız zaman telefon numarasının başına bu kodu yazmak doğru yere ulaşmanızı sağlayacaktır. Diyarbakır telefon kodu ise “0412” olarak geçmektedir. Diyarbakır’da bulunan bir ev veya iş telefonunu arayacağınızda bu kodu kullanmalısınız.
- Diyarbakır’ın İklimi Nasıldır?
Diyarbakır’ın iklimi genel anlamda sert ve kurak bir yayla iklimidir. Yazları çok sıcak ve kurak olurken kışları soğuk ve yağışlı olacaktır. Zaman zaman kış ayları geldiğinde sıcaklık -20 altında gözlenebilmektedir. Güneydoğu Torosları, çevreden gelen soğuk rüzgarları kestiği için Doğu Anadolu Bölgesi şehirlerine kıyasla daha az soğuk beklenir. Yıllık yağışlar ise “496 milimetre” olarak hesaplanmaktadır. Genel anlamda sıcaklığı 46,2 °C ve -24,2 °C gibi dereceler arasında seyrettiği bilinmektedir.
