Alaaddin Cami – Sinop: Tarihi ve Mimarisi
Sinop, Türkiye’nin Karadeniz kıyısında yer alan tarihi ve kültürel mirasıyla ön plana çıkan bir şehirdir. Kent merkezinde konumlanan Alaaddin Cami, şehrin tarihine ışık tutan önemli yapılarından biridir. Evkaf kayıtlarında Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat’a ait olduğu yazılı bulunan bu cami, Selçuklu Devleti’nin 1214 yılında Sinop’u fethinden hemen sonra yapılmış olmasıyla bilinir.
Alaaddin Cami, enine planlı olarak inşa edilmiş olup 2 sahınlıdır. 66×22 metre ebatlarındaki bu Ulu Cami, kuzey taraftan 12 metre yüksekliğinde, 66×44 metre ebatlarında büyük bir avlu ile çevrilidir. Avluya 3 adet kapıdan girilmekte, cami iç kısmı ise 5 adet kapı ile avluya açılmaktadır. Caminin biri kasnağı daha yüksek olmak üzere ortasında 3 adet büyükçe; doğu ve batı taraflarında ise birer adet küçük kubbesi bulunmaktadır. Yapının geriye kalan diğer bölümlerinin üzeri ise çapraz tonozlarla örtülmüştür.
Bu yapı, Erken Dönem İslam Cami şemasına benzemektedir, özellikle enine planı ve geniş avlusuyla dikkat çeker. Mihrap, Selçuklu tarzında girift süslemelere sahiptir. Mihrabın bordürlerindeki kabartma zencirek motifleri diğer Candaroğlu mihraplarında da görülmektedir. Mihrabı 3 taraftan Ayet-El Kürsi çevrelemektedir.
Alaaddin Cami’nin orijinal minberinde yoğun girift bitkisel süslemeler bulunmaktaydı. Evliya Çelebi’ye göre, bu minberin benzeri Bursa Ulu Cami’nin minberiydi. Ancak, 1853 yılında caminin kubbesinin çökmesi sonucu minber parçalanmış ve parçaları İstanbul Çinili Köşk’e götürülmüştür. Şu anki minber ise 19. yüzyılda ahşaptan yapılmıştır. Cami, avlusuyla beraber en son 2008-2009 yıllarında onarımdan geçmiştir.
Caminin avlusunun kuzeydoğu köşesinde, içerisinde 11 adet sanduka bulunan İsfendiyaroğulları Türbesi yer almaktadır. Bu türbe, camiye ayrı bir tarih ve mistik hava katmaktadır.
Alaaddin Cami, Sinop’un tarih ve kültür mozaiğinde önemli bir yere sahiptir. Selçuklu dönemine ait mimari özellikleriyle dikkat çeken bu yapı, ziyaretçilerine tarihin derinliklerine doğru bir yolculuk vaat etmektedir.
