Bergama çevresinde kurulmuş olan antik şehir Pergama adındaki antik şehirdir ve hem bölge için hem de tarih için oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Tarihte pek çok önemli devlete ve komutan için ele geçirilmesi gereken bir hedef olarak tarihsel süreçte önemli bir yer tutmuştur.
Pergamon İsmi
Eski zamanların en önemli bölgelerinden biri olan Pergamon, Misya bölgesinin önemli merkezleri arasında bulunmaktaydı. Aynı zamanda burada kurulmuş olan Pergamon Krallığı‘nın başkenti olduğu bilinmektedir. Bu önemli antik şehir ismini bir anlatı kahramanı olan Pergamos’tan almıştır. Pergamos’un efsanevi ismi Teuthrania kralını öldürüp kenti ele geçirmesinin ardından kendi adını şehre vermesi ile anılmaktadır. Diğer bir anlatıya göre ise Teuthrania Kralı Pergamos’tan yardım talep etmiş ve savaşın galibiyetle sonlanmasının ardından bu şehirlerden birinin adı Pergamon diğerinin adı ise Teuthrania Kralının adı olan Gryneion olmasına karar verilmiştir.
Soğuksu Milli Parkı başlıklı içeriğimiz de ilginizi çekebilir.
Pergamon Nerededir?
Bugün Bergama ya da eski ismiyle Pergamon İzmir’e şehrine bağlı Bergama ilçesi bağlı olan ve ilçenin merkezinde yer alan antik kentin adıdır. Bu antik şehir özellikleri bakımından incelendiğinde bir tepe yerleşimi olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra şehrin kurulmuş olduğu şehircilik algısı topografik özellikler sebebiyle oluşan düzenin ve planlamanın oldukça güzel bir örneğidir. Pek çok ülkeye ve tarihi ana şahitlik eden bu büyük şehir kurulmadan önce bölgenin arazisinde önemli düzeltmeler yaparak bu hali alması sağlanmıştır. Bu sayede şehir oldukça düzgün bir şekle sahip olarak hala ayakta kalabilecek ve kültür gezileri yapmak isteyenler için uygun hale gelmiştir.
Pergamon Antik Şehrinin Yapısı
Antik şehrin yukarı bölümünde yer alan kısım ovanın tamamının grüldüğü yüksek bir tepede yer almaktadır. Bu kısma akropol ismi verilmektedir. Akropolün giriş kapısının solunda bir kahraman olarak bilinen Heron heykeli bulunmaktadır. Daha sonrasında ise Savaş Tanrıçası olan Athena adına yapılan tapınak bulunmaktadır. Şehirde on bin kişinin yer alabileceği bir tiyatroda bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Athena için yapılan tapınağın kuzeyin Marcus Antonius tarafından inşa edilen dört büyük salona sahip büyük kütüphane yer almaktadır. Pergamon kütüphanesi içerisinde yer alan ve Pergamon derisi isimli bir kâğıda yazılmış olan tüm kitaplar Kleopatra’ya hediye olarak sunulmuştur. Aynı zamanda bu şehrin içerisinde yer alan Zeus Sunağı ve ona yakın bir bölgede yer alan Agora tapınağı da şehir için büyük değer taşımaktadır. Bugün bu yapıların yalnızca temelleri yer almaktadır.
Pergamonun Tarihi
Bu büyük şehir çok büyük tarihi karakterler için önemli bir yer olmuş ve önemli mücadelelere şahitlik etmiştir. Bergama şehrinin en önemli hükümdarlarından biri ise Büyük İskender’dir. Gerçekleştirdiği büyük seferde Doğu’ya ilerlediğinde Anadolu’daki Pers hükmünü sona erdirmiştir. Bunun ardından tüm Anadolu’da olduğu gibi Pergamon’da Makedonya Krallığının hükmü altına girmiştir. Muhteşem ilerleyişiyle Anadolu’da çoğu bölgeyi Makedonya Krallığının bir parçası haline getiren Büyük İskender’in gençken ani şekilde ölümü ile elindeki topraklar askerlerine dağıtılmıştır.
Bu esnada Pergamon bölgesini ele geçiren Komutan Lysimachos krallığını ilan etmiştir. Ardından kendi askerleri arasında yer alan Philetairos isimli subay isyan çıkarmak suretiyle yönetimi ele geçirmiş ve Pergamon Krallığının temellerini atmaya başlamıştır. Aradan karmaşa ile dolu bir süre daha geçmesinin ardından ise Roma Dönemindeki Actium Savaşı sona erdirilerek uzun bir süreci kapsayan dört yüz yıl kadar bir sürede bu bölgede barış hakim olmuştur. Bu süreç Doğu Roma ve Batı Roma ayrılığının yaşandığı sürece kadar devam etmiştir.
