Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Çankırı Gezilecek Yerler konusunda, köklü tarihinden gelen yapıları ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkan bir ilimizdir. 8,411 km2’lik bir yüzölçümüne sahip olan şehir, denizden 730 m yüksekliktedir. Mutfağı ve doğal güzellikleri ilgi odağı olan şehir, farklı tarihsel dönemlerden geçerek bugünlere kadar gelebilmiştir.
Pek çok insan, Çankırı’nın tarihi yerleri nelerdir sorusunu sormakta olup bu soru bağlamında çeşitli araştırmalar yapmaktadır. Öncelikle ifade etmek gerekir ki oldukça farklı tarihsel süreçlerden geçen şehrin, pek çok tarihi yeri bulunmakta olup şehri ziyaret eden kişilerin bu yerleri de görmesi gerekmektedir. Çankırı’da gezilecek yerlerden bahsetmeden önce, şehrin coğrafi konumu, nüfusu, iklimi ve bitki örtüsü ile tarihi ile ilgili detaylı bilgiler vermek gerekmektedir.
Çankırı Coğrafi Konumu
Orta Anadolu’nun kuzeyinde yer alan şehrin çevresinde sınır iller bulunmaktadır. Bu iller genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir:
- Batıda Bolu
- Kuzeybatıda Karabük
- Kuzeyde Kastamonu
- Doğuda Çorum
- Güneyde Ankara ve Kırklareli
Yukarıdaki gibi sıralanabilen komşu illere sahip olan Çankırı, İç Anadolu’da bulunmakta olup şehrin denizden yüksekliği (rakım) 730 metredir. Öte yandan şehrin yüzölçümü 8,411 km2dir. İlçelerinden bazıları ise; Ilgaz, Eldivan, Bayramören, Kızılırmak, Korgun, Çerkeş vb. şeklinde sıralanabilmektedir. Her bir ilçesinde tarihi yapı bulunan şehir için birçok insan Eldivan gezilecek yerler nelerdir şeklinde çeşitli sorular sormaktadır.
Çankırı Nüfusu
2019 verilerine göre Çankırı’nın nüfusu 216.362 olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra 2021 tahmini verilerine göre ise 194.780 şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
Çankırı İklimi ve Bitki Örtüsü
Çankırı İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir şehir olduğu için İç Anadolu’da görülen karasal iklim, şehirde de kendini belli etmektedir. Bu bağlamda kışlar genel olarak serin ya da soğuk, yazlar ise ılık ya da serin geçmektedir. Çankırı’nın ilçelerinden bir tanesi olan Çerkes’de kışlar soğuk, yazlar ise serin geçmekte olup Merkez, Yapraklı ve Ilgaz ilçelerinde kışlar serin, yazlar ise ılık geçmektedir.
Hemen her mevsim yağış görülen Yapraklı ilçesi, şehrin en fazla yapış alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Çankırı ile ilgili yapılan araştırmalardan bir tanesi, şehirdeki orman varlığına dair ilginç veriler ortaya koymaktadır.
Buna göre 2-3 yüzyıl öncesine kadar Çankırı’nın genel olarak ormanlarla kaplı olduğu fakat hayvan otlatma, tarımsal bölge oluşturma, orman yangınları ve iklim değişiklikleri vb. nedenlerden ötürü ormanların sayısında azalma olduğu tespit edilmiştir.
Çankırı Tarihi
Çankırı’nın tarihi yüzyıllar öncesine dayanmakta olup bu durum, Çankırı’da gezilecek yerler nelerdir sorusunun çeşitlenmesini sağlamıştır. Tarihi süreç içerisinde farklı isimlere sahip olan şehir, Batılılar tarafından Çengiri ya da Çangırı şeklinde çağrılmıştır. Bunun yanı sıra şehrin antik ismi Gangra’dır ve bu isim, oldukça uzun bir süre boyunca şehri nitelemek amacıyla kullanılmıştır.
Çankırı’nın tarih öncesi dönemlerini genel olarak aşağıdaki gibi sıralamak olanaklıdır:
Paleolitik Dönem
2000’li yıllara kadar, araştırmaların eksikliğinden ötürü bu bölgede Paleolitik Dönem izlerine rastlanmamış olmakla birlikte araştırmalarda artış yaşanması ile birlikte Orta Paleolitik Dönem insanlarının izleri bulunmuştur. Yapılan çalışmalar bağlamında çeşitli istasyonlar ve burada pek çok alet bulunmuştur.
Kalkolitik Dönem
Yapılan çalışmalar, il bünyesinden çeşitli yerleşimlerin ortaya çıkmasını mümkün kılmıştır. Bu bağlamda Çankırı’da Kalkolitik Dönem’e ait 5 farklı yerleşim yeri bulunmuştur. Bu yerleşim yerleri şu şekilde sıralanabilir:
- Yüce Höyük
- Musaköy Türbe Mevki
- Balıbağı Köyü Sarıiçi Höyük
- Salur Höyük
- Fene (Maltepe) Höyük
Bu höyükler, Kalkolitik Dönem’deki yerleşim yerlerine ait çeşitli bilgiler vermektedir.
Eski Tunç Çağı
Şehirde, Eski Tunç Çağı kapsamında hakim olan milletler Hattiler ve Luvilerdir. Dönem kapsamında doğal kaynakların yakınına kurulan yerleşim sayılarında ciddi bir artış meydana gelmiştir. Bunun yanı sıra yerleşim yerleri bağlamında mezar sayısında da artış gözlemlenmiştir.
Orta Tunç Çağı
Şehrin Orta Tunç Çağı’nda önemli yerleşimlere sahne olduğu, yapılan çalışmalar ile ortaya çıkarılmıştır. Bu bağlamda bu dönemde Eski Hitit Krallığı ve Asur Ticaret Kolonileri, bölgede varlık bulmuştur.
Geç Tunç Çağı
Bilindiği üzere Hitit Devleti’nin başkenti olan Hattuşa, Çankırı’nın güneydoğusunda yer almakta idi. Bu bağlamda bazı Hitit yerleşimlerinin, yollar ve doğal geçitleri denetim altında tutabilmek amacıyla Hitit Devleti tarafından kurulduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmalar, bu dönede çeşitli yerleşimlerin kurulduğunu açığa çıkarmaktadır.
Demir Çağı
Çankırı’da gezilecek yerler konusunda tarihi bilgiler veren dönemlerden bir tanesi olan Demir Çağı, genel olarak oldukça az bilinen bir dönemdir. Orta Anadolu kronolojisinde 3 farklı döneme ayrılmakta olup bu dönemler; Erken Demir Çağı, Orta Demir Çağı ve Geç Demir Çağı’dır.
Helenistik Dönem
Geç Demir Çağı’nda varlığını sürdüren Pers İmparatorluğu, Büyük İskender’in müdahaleleri ile durdurulmuş ve Helenistik Dönem içerisinde Büyük İskender hakimiyeti başlamıştır. Oldukça farklı kültürlerin harmanlandığı bir dönem olarak karşımıza çıkan Helenistik ve Erken Roma Dönemi’ne ait Nekropol ve 11 adet yerleşim alanı, yapılan çalışmalar ile tespit edilmiştir.
Roma İmparatorluk Dönemi
Büyük İskender’in ölümünden sonra, Çankırı iline ait çeşitli yazılı bilgiler ortaya çıkmış ve bu bilgiler, şehrin tarihini aydınlatma konusunda çok yardımcı olmuştur. Helenistik Dönem’de Paflagonya Bölgesi’nin olarak adlandırılan ve Çankırı’yı da içerisine alan bir bölge kurulmuş idi. Büyük İskender’in generalleri tarafından bölünen bu bölgenin başkenti Gangra olmuştur.
Geç Roma-Bizans Dönemi
Gangra, mühim konumu itibari ile Geç Roma-Bizans Dönemi’nde İmparator Diocletianus tarafından oluşturulan yeni Paflagonya eyaletinin başkenti yapılmıştır.
Türk Dönemi
Malazgirt Savaşı’nın vuku bulduğu zamanlarda, Çankırı da Kara Tekin tarafından fethedilmiştir. Bilindiği üzere Malazgirt Savaşı, Anadolu’nun kapılarının Türklere açıldığı bir savaştır. Bu bağlamda Kara Tekin de adını Çankırı fatihi olarak duyurmuş ve Çankırı’da vefat etmiştir. Çankırı’da Türk dönemi oldukça geniştir.
Çankırı’da Gezilecek Yerler Neresi?
Çankırı’nın tarihi, oldukça köklü geçmişe uzanmakta olup bu bağlamda Çankırı’da gezilecek yerler oldukça fazladır. Bu yerler, pek çok yabancı ve yerli turist tarafından ilgi görmektedir. Kaleleri, mağaraları, medreseleri vb. tarihi yapıları ile birlikte Çankırı gezilip görülecek şehirlerden bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çankırı Gezilecek Yerler: Çankırı Kalesi
Çankırı’nın gezilecek yerlerinden bir tanesi olan Çankırı Kalesi, şehrin kuzeyinde yer alan küçük bir tepe üzerine kurulmuştur. Kalenin surları dörtgen planlı olmakla birlikte günümüze birçok suru kalmıştır. Oldukça sağlam olan kale Romalı, Bizanslı, Danişmendli, Selçuklu ve Osmanlılardan günümüze sağlam bir şekilde gelmiş fakat bir önceki yüzyılda iskan edilmesine rağmen şu anda birkaç suru kalmıştır. Çankırı fatihi olarak adlandırılan Kara Tekin Bey’in mezarı buradadır.
Tuz Mağarası
Tuz Mağarası, Çankırı’da gezilecek yerler kapsamında bulunan önemli alanlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. 5 bin yıllık oluşum sürecine dayanan mağara, 800 dönümlük arazi üzerinde yer almaktadır. Türkiye’nin en büyük kaya tuzu rezervine sahip olmakla birlikte mağara içerisinde 200 yaşında olduğu tahmin edilen ölü yılan ve ölü eşek sergilenmektedir. Bu bağlamda pek çok insan, Çankırı’ya gittiklerinde Tuz Mağarası’nı gezmeden dönmemektedir.
Sakaeli Kaya Mezarları
Bizans ve Roma Dönemi’ne ait olduğu bilinen Sakaeli Kaya Mezarları, eski dönemlerde farklı amaçlarla kullanılmıştır. Buna rağmen günümüze değin varlığını sürdürmeyi başarmıştır. Yapılış yılı bilinmeyen bu yapı, pek çok insanın ilgisini çekmektedir.
Balıklı Göl
Yöre halkı tarafından kutsal olarak kabul edilen Çankırı Balıklı Göl, bilhassa Ramazan ayında çok fazla ziyaretçi tarafından görülmektedir. Doğal güzelliklerin harmanlandığı göldeki balıkların üzerinde çeşitli izler bulunmaktadır.
Konu ile ilgili pek çok rivayet bulunmakta olup balıklar, Çanakkale Savaşı’nda çarpışan askerler olarak bilinmekte olan bu balıklar, Asker Balık adı ile anılmaktadır. Balıkların üzerinde yer alan ve nedeni bilinmeyen yaralar, pek çok insanı Balıklı Göl’e çekmektedir.
Ilgaz Dağı Milli Parkı
Ilgaz gezilecek yerler kapsamında bulunan Ilgaz Dağı milli Parkı, doğal güzellikleri ile sarmalanmış bir alan olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle pek çok insan, mevsim fark etmeksizin bu alanı ziyaret etmektedir. Parkın şehir merkezine uzaklığı yaklaşık 40 km’dir.
Buğday Pazarı Medresesi
İki katlı olan yapının 18. yüzyılda inşa edildiği bilinmekte olup yapı, şehrin merkezine oldukça yakındır. Medreseyi görmek isteyen kişiler, merkezden yürüyerek kısa sürede yapıya ulaşma imkanına kavuşmaktadır. Yapının kuzey ve güney bölgelerinde çeşitli hücreler bulunmaktadır. Yapının bir kısmında Çankırı’ya özgü kıyafet, günlük hayatta kullanılmakta olan araç gereçler olmak üzere pek çok eşya sergilenmektedir.
Taş Mektep
Taş Mektep, Çankırı’ya gidenlerin ziyaret ettikleri yapılardan bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır. İdadi Mektep ya da Taş Mektep olarak bilinen yapının inşasına 1886 yılında başlanmıştır. 1893 yılında ise mektep açılmıştır. Çankırı’da gezilecek yerler kapsamında bulunan Taş Mektep oldukça mühim bir yere sahiptir. Atatürk’ün Şapka Devrimi sırasında mektepte konakladığı bilinmektedir.
Bayramören Tarihi Ahşap Köprüsü
Köprünün eski dönemlerde yapıldığı bilinmekte olup yapılma nedeninin hayvan ya da insanların geçişini kolaylaştırmak olduğu tahmin edilmektedir. Köprünün 19. yüzyılda yapıldığı tahmin edilse de bu konuda net bilgiler bulunmamaktadır. Yöre halkının oldukça fazla önemsediği köprü, vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.
Çankırı Ulu Cami
Kanuni sultan Süleyman’ın emri ile 1558 yılında yaptırılan Ulu Cami, Mimar Sinan’ın öğrencilerinden bir tanesi olan Sadık Kalfa tarafından tasarlanmıştır. Tasarımı ile ön plana çıkan yapı, pek çok insanın ilgisini çekmeyi başarmıştır.
Koca Meşe
Yapraklı ilçesi Karacaözü Köyü sınırlarında bulunan Koca Meşe, şehrin merkezine yaklaşık 25 km uzaklıktadır. Dünyanın bilinen en yaşlı ağaçlarından bir tanesi olan Koca Meşe’nin 400 yaşında olduğu bilinmektedir. Meşenin yüksekliği 14 metreyi bulmakta olup bu nedenle pek çok insanın ilgisini çekmektedir.
Kırkpınar Yaylası
Salep, çuha, çiğdem, Yabani lale olmak üzere pek çok çiçek türüne ev sahipliği yapan Kırkpınar Yaylası, manzarası ile insanların dikkatini çekmektedir. Çankırı’ya yaklaşık 70 km uzaklıkta olan yayla, birçok insan tarafından ziyaret edilmektedir.
Yapraklı Büyük Yayla
Ardıç, karaçam ve köknar olmak üzere pek çok ağaç türüne sahip olan Yapraklı Büyük Yayla, şehrin merkezine 30 km mesafededir.
Ilgaz Bozan Kaplıcası
Maden suyu özelliğini taşıyan Ilgaz Bozan Kaplıcası, Aşağı ve Yukarı Bozan köylerinin ortasında yer almaktadır. Kaplıcadaki suyun sıcaklığı 16 derecedir. Pek çok insan, Çankırı’ya gittikleri zaman bu kaplıcayı da görmektedir.
Ilgaz Dağı Kayak Merkezi
Kayak yapmak isteyen pek çok insanın isteğini karşılayabilen Ilgaz Dağı Kayak Merkezi, yılın 6 ayı karla kaplıdır. Çocuklar ve yetişkinler için uygun pistlere sahip olan kayak merkezinin, Çankırı merkezinden yaklaşık 70 km uzakta olduğu bilinmektedir.
Alpsarı Göleti
Çankırı merkezine yaklaşık olarak 20 km uzaklıkta bulunan Alpsarı Göleti, oldukça etkili bir manzara sahiptir. Gölet kapsamında restoran, bisiklet ve yürüyüş yolları vb. alanlar bulunmaktadır.
Cendere (Salman) Höyük
Çankırı’da gezilecek yerler kapsamında bulunan Cendere (Salman) Höyük, Çankırı-Kastamonu karayolunun kenarında yer almaktadır. Bölge kapsamında anıtsal yapıların, Devrez Çayı’nın güneyinde bulunan kayalığın güney yamaçlarında yer aldığı bilinmektedir. Bu kısımda insan eli ile oyulmuş mağaralar, kaya kiliseleri vb. pek çok tarihi yapı bulunmaktadır.
Çankırı Saat Kulesi
Osmanlı son dönem eserlerinden bir tanesi olan Çankırı Saat Kulesi, Merkez ilçe Mimar Sinan Mahallesi’nde yer almakta olup birçok insan tarafından ziyaret edilmektedir.
Kadınçayırı Tabiat Parkı
Farklı aktivitelerin yapılmasını olanaklı hale getiren Kadınçayırı Tabiat Parkı, doğa ile bütünleşmek isteyen kişiler tarafından ilgi görmektedir. Bu alanda yürüyüş patikaları, kamelyalar, piknik alanları olmak üzere pek çok alan bulunmakta olup huzurlu vakit geçirmek isteyen kişiler tarafından ziyaret edilmektedir.
Ferit Akalın Radyo ve İletişim Müzesi
Ferit Akalın’ın radyo koleksiyonları, Ferit Akalın Radyo ve İletişim Müzesinde sergilenmektedir. Bilindiği üzere Ferit Akalın, Çankırılı bir mucittir ve belgesel kayıtları, sözlü tarih kayıtları olmak üzere pek çok belge bu müzede sergilenmektedir.
Yıldıztepe Turizm Merkezi
Dağcılık, izcilik, kampçılık, dağ yürüyüşü vb. sporların yapılabildiği bir alan olan Yıldıztepe Turizm Merkezi, pek çok yerli ve yabancı turist tarafından ilgi çekmektedir.
Çankırı Mutfağı
Çankırı’yı ziyaret eden pek çok kişi, Çankırı’ya özgü yiyecekleri merak etmektedir. Bu bağlamda gezi boyunca Çankırı’da ne yenir sorusu ön plana çıkmakta olup birçok kişi, sorunun cevabını oldukça fazla merak etmektedir. Çankırı mutfağında çoğunlukla buğday ve buğday ürünleri bulunmaktadır. Reçel, konserve, biber, fasulye gibi pek çok yiyecek yöre halkı tarafından yapılmaktadır.
Çankırı’nın En Meşhur Tatlısı Nedir?
Çankırı’nın meşhur tatlıları nokul, un helvası, hameyli ve yumurta tatlısıdır.
Çankırı’dan Alınabilecek Doğal Ürünler Nelerdir?
Çankırı’dan alınabilecek pek çok doğal ürün bulunmakta olup bunlardan ikisi çam balı ve çiçek balıdır.
Çankırı’nın Yöresel 12 Yemeği
Çankırı’nın pek çok yöresel yemeği bulunmakta olup bu yemeklerden 12’sini aşağıdaki gibi sıralamak olanaklıdır:
- Sarımsaklı Et
- İnce Ekmek Muskası
- Yazma Çöreği
- Yaren Güveci
- Kül Çöreği
- Keşkek
- Mıkla
- Taze Fasulye Kavurması
- Tavut Etli Kuru Bamya
- Zeytinyağlı Pırasa Dolması
- Yumurta Tatlısı
- Tatar Hamur Çorbası
Tarihi güzelliği ile ön plana çıkan Çankırı hem mutfağı hem de tarihi ile insanların dikkatini çekmektedir.
[alert-note]Çankırı Gezilecek Yerler başlıklı yazımız ilginizi çektiyse Ankara Gezilecek Yerler yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz. Bizi İnstagram üzerinden @yaz_tatilii adresinden takip edebileceğinizi unutmayınız.[/alert-note]