Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı: Yozgat’ın Tarihi Mirası
Çapanoğlu Çifte (Çarşı) Hamamı, Yozgat’ın tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçasıdır. Şehir merkezinde, Çapanoğlu Camii’nin güneydoğusunda bulunan bu hamam, tarihi yapısı ve mimarisiyle dikkat çekmektedir. Kitabesi olmamasına rağmen vakfiyesine göre tarihlendirilen bu yapı, Kapucubaşı Çapanoğlu Mustafa Bey ve Çapanoğlu Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır.
Tarihi ve Mimari Özellikleri
Hamamın erkekler kısmı, Kapucubaşı Çapanoğlu Mustafa Bey’in vakfiye tarihi olan H. 1 Muharrem 1195 (M. 28 Aralık 1780) tarihinden sonra inşa edilmiştir. Kadınlar kısmı ise Kapucubaşı Çapanoğlu Süleyman Bey tarafından H. 1208 (M. 1793) yılında yapılmıştır. Bu bilgilere göre, hamamın iki ayrı bölümü olan erkekler ve kadınlar kısmının farklı tarihlerde yapıldığı anlaşılmaktadır. Halk arasında “Eski Hamam” olarak bilinen erkekler kısmı, daha eski bir tarihe sahiptir ve zemin olarak kadınlar kısmından daha aşağıda yer almaktadır.
Plan ve Yapısal Özellikleri
Çifte Hamam, plan bakımından Haçvari Dört Eyvanlı ve Köşe Hücreli plan tipine girmektedir. Bu plan tipi, hamamın başlıca soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, havuz ve su deposu gibi bölümlerden oluştuğunu göstermektedir. Erkekler kısmı güney-kuzey doğrultusunda uzanırken, kadınlar kısmı doğu-batı doğrultusunda uzanmaktadır. Her iki yapı da birbirine ‘L’ şeklinde birleşmiştir. Doğu ve kuzey tarafı dükkanlarla çevrili olan hamamın duvarları, gri renkli moloz taş ve tuğladan yapılmıştır.
Kültürel ve Tarihi Değeri
Çapanoğlu Çifte Hamamı, sadece mimari açıdan değil, aynı zamanda kültürel açıdan da önem taşımaktadır. Yapının içinde bulunduğu çevre ve yapısal özellikleri, Yozgat’ın tarihine ve kültürüne ışık tutmaktadır. Restorasyon çalışmalarıyla koruma altına alınan bu tarihi yapı, ziyaretçilerine geçmişe dönük bir yolculuk yapma fırsatı sunmaktadır.
