Tarih ve Mühendislik Harikası: Mersin’deki Elaiussa-Sebaste ve Korykos Su İletim Sistemleri
Antik Dönem Su Taşıma Mucizeleri: Elaiussa-Sebaste ve Korykos
Mersin’in tarih kokan toprakları, Antik Roma ve Bizans dönemlerinden günümüze ulaşan mühendislik harikalarına ev sahipliği yapmaktadır. Bu dönemlere ait su taşıma sistemleri, özellikle Elaiussa-Sebaste ve Korykos bölgelerindeki tarihi su iletim sistemleri, hem tarih meraklıları hem de mühendislik tutkunları için önemli birer ziyaret noktasıdır.
Antik Su İletim Sistemleri: Yapı ve Detaylar
Bu antik su taşıma sistemleri, detaylı planlamalar ve döneminin ötesinde mühendislik becerilerini yansıtan mimari yapılar içerir. Ana kayaya oyulmuş galeriler, harçlı duvar teknikleriyle yapılmış üstü açık kanallar ve su kemerleri, Elaiussa-Sebaste ve Korykos’un mühendislik mirasıdır. Lamas Vadisi’nde başlayan ana kayaya oyulmuş galeri tipi kanallar, topoğrafik eğim üzerinde dengeli bir şekilde yer alarak suyun debisini kontrol eder. Aynı zamanda, dik yamaçlarda bulunan galeriler, müdahaleyi zorlaştıran yapılarıyla dikkat çeker. Bu galerilerde düzenli aralıklarla yerleştirilmiş pencere tipi gözler, dış müdahaleyi sağlarken aynı zamanda havasızlık ve nemden korunmayı hedefler.
Su kemerleri, dere yatağının genişliği ve yamaçların yüksekliğine bağlı olarak tek veya çift katlı olarak inşa edilmiştir. Bu kemerlerdeki açıklıklar, yapıların yerel topografyaya uyumunu sağlamıştır. İçi sıvalı olan kanallar, suyun temiz kalmasını hedeflerken, aynı zamanda pişmiş toprak veya kurşun künk sistemleriyle yapılmış su yolları, suyun şehre dağıtımını sağlar.
Roma ve Bizans Dönemi Bakım ve Onarım Çalışmaları
Antik Roma Dönemi’nde suyun yer altından taşınması, düşman saldırılarına karşı koruma sağlamıştır. Ancak bu sistemlerdeki kirlilik sorunu, Roma Dönemi’nde su kemerleri ve yer altı tünelleri gibi yöntemlerle aşılmaya çalışılmıştır. Su kanallarının düzenli temizliği ve bakımı, Roma Dönemi’nde bakım ekipleri ve kontrol ekiplerinin oluşturulmasını gerektirmiştir.
Bizans Dönemi’nde ise yer altı tünelleri, su taşıma sistemlerinin vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Bu tüneller, düzenli aralıklarla açılan hava bacaları sayesinde kolayca denetlenmiş ve bakım için ulaşılabilir hale getirilmiştir. Tarihi kaynaklarda, Roma Dönemi’nde sıkça tercih edilen yer altı tünellerinin Bizans Dönemi’nde de kullanıldığına dair bilgiler yer almaktadır.
Sonuç olarak, Mersin’deki Elaiussa-Sebaste ve Korykos su iletim sistemleri, antik dönemin mühendislik zekasını ve su yönetimi becerilerini yansıtan önemli eserlerdir. Bu sistemler, sadece tarih meraklıları için değil, aynı zamanda mühendislik tutkunları için de etkileyici birer örnek teşkil etmektedir. Günümüzde de kullanılan bu sutaşıma sistemleri, antik dönemin izlerini modern dünyaya taşıyan birer anıttır.
