Frigya’nın Gizemli Mirası: Göynüş Vadisi
Afyonkarahisar-Eskişehir devlet karayolunun 36’ncı kilometresinden kuzeybatıya (sola) sapılarak ulaşılan Göynüş Vadisi, Frig Dönemi’ne ait önemli bir yerleşim yeri olarak tarihi ve kültürel bir hazineyi barındırıyor. İhsaniye İlçesi Kayıhan Beldesi’nde yer alan bu vadide, yaklaşık 10 metre yükseklikte dik kayalar ve bu kayalarda bulunan kare görünümlü küçük kapı boşlukları dikkat çekiyor. Bu kapılardan içeri girildiğinde ise Frig Dönemi’ne ait kaya mezar odalarıyla karşılaşılıyor. Ayrıca vadi içinde kale, Aslantaş, Yılantaş, Maltaş ve Kumcaboğaz anıtları da bulunuyor.
Aslantaş: Frig Kralının Mezarı
Aslantaş, Göynüş Vadisi’nde önemli bir konuma sahip olan kaya mezar odası. Kapı boşluğunun her iki yanında ayağa kalkmış, karşılıklı iki heybetli aslan ve ayakları altında birer yavru aslan ile kapı üstünde hayat ağacını andıran bir kütle ve bunun üstünde her iki yana uzanmış kanatlı güneş kursu kabartma olarak yapılmıştır. Mezar odası, hafif tonoz tavanlı olup sol tarafta ölüyü yatırmak için kline (sedir) bulunan küçük bir hücreye sahiptir. Aslantaş’ın M.Ö. 7. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.
Yılantaş: Savaşçılar ve Medusa
Aslantaş’ın batısında bulunan Yılantaş, üçgen tavan kirişleri ile dikkat çeker. Anıtın dış tarafında bir aslan kabartmasının sadece başı ve bir ayak kabartması günümüze kadar gelmiştir. Kapıda, Medusa başlı yılan kabartması ile iki yanında mızraklarıyla yılana saldıran iki savaşçı figürü bulunmaktadır.
Maltaş: Gömülü Tapınak
Maltaş, Aslantaş ve Yılantaş’a yaklaşık 500 metre uzaklıkta olup günümüzde zemine gömülü durumdadır. Üçgen çatılı bir tapınak cephesidir ve M.Ö. 7. yüzyılda yapıldığı düşünülmektedir. Gömülü bölümünde mihrap ve sol üst kenarda dikey yazıt bulunmaktadır.
Kumcaboğaz: Kübele Kabartması
Maltaş’a yaklaşık 1 kilometre uzaklıkta olan Kumcaboğaz, küçük bir kaya parçası üzerinde niş içinde Kübele kabartması ile dikkat çeker. Bu kabartma, bölgedeki dini inançların ve kültlerin izlerini taşımaktadır.
Göynüş Vadisi, Frigya dönemine ait bu önemli yapılarla ziyaretçilerini tarihi bir yolculuğa çıkarıyor. Bu vadideki eserler, Frigya uygarlığının gizemli ve etkileyici mirasını günümüze taşımaktadır.