Anadolu’nun oldukça sessiz, mütevazi ve huzurlu kentleri listesinde bulunan Kırıkkale Gezilecek Yerler bakımından da ziyaretçilerini kendine hayran bırakıyor. Nüfusu çok düşük olan Kırıkkale’de genel anlamda halk; tarım, memurluk ya da hayvancılık işleriyle uğraşıyorlar. İç Anadolu Bölgesi’nde tam olarak orta da konumlanan Kırıkkale’nin; Çorum, Ankara, Yozgat ve Çankırı illeriyle komşu olduğunu söyleyebiliriz. Güneydoğu Anadolu ile Doğu Anadolu; Doğu Karadeniz ve Orta Karadeniz Bölgelerinin kavşak noktası konumunda Kırıkkale’nin olduğunu söyleyebiliriz.
Kırıkkale toplam 8 tane ilçeye sahiptir. Kırıkkale’nin ilçelerini şöyle sıralayabiliriz:
- Yahşihan
- Çelebi
- Keskin
- Bahşili
- Delice
- Sulukyurt
- Balışeyh
- Karakeçili
Kırıkkale gezilecek yerler açısından zengin olmasında ki ana neden; köklü tarihe ve kültüre sahip olması diyebiliriz. Kırıkkale hem tarihiyle hem de kültürüyle bulunduğu bölgede önemli turizm potansiyelini aslında taşıyor. 1989 ‘da il statüsü kazanan Kırıkkale, çok hızlı gelişerek hem yerli hem de yabancı turistleri her sene kendine çekmeye başladı. Köklü tarihi kentin, eskiden kapılarını açtığı medeniyetlerden geliyor.
Hem karayoluyla hem de demir yoluyla Kırıkkale’ye ulaşmak mümkündür. Tertemiz havaya sahip olan şehir yeşillikleriyle de dikkat çekiyor. Ayrıca tarihi camileriyle ve türbeleriyle de Kırıkkale turizm açısından ülkemizin önemli şehirlerindendir diyebiliriz. 2 günde bu huzurlu kenti gezerek, güzel anılar biriktirebilirsiniz.
Kırıkkale Hakkında Genel Bilgiler
“Cumhuriyet’in kenti” diye anılan Kırıkkale tarihinin, M.Ö. 3000-4000 senelerine kadar uzandığını söyleyebiliriz. Şehirde yapılan araştırmalara göre; Neotik Çağ, Kalkolitik Çağ, Eski Hitit Çağı, Eski Tunç Çağı, Roma-Helenistik Çağlar, Assur Ticaret Kolonileri Çağı, Hitit İmparatorluğu Çağlarıyla ilgili önemli kalıntılara ulaşılmıştır. Aynı zamanda Kırıkkale kentinde; Osmanlılara, Bizanslılara ve Selçuklulara aitte kalıntılara rastlanılmıştır. Kırıkkale’nin 8 ilçesinin yanında; 14 beldesi ve 173 tanede köyü bulunuyor.
Kırık Köyü’yle birlikte şehrin merkezinde ki Kaletepe kısaltması sonucunda ortaya Kırıkkale ismi çıkmıştır. Osmanlıya ait arşiv belgelerindeyse yine aynı şekilde “Kırıkkale” olarak bilinen bir şehirdir. Kırıkkale’nin aynı zamanda önemli şehir haline gelmesi Kızılırmak’ın geçmesiyle de bağlantılıdır… Ankara’nın tarihiyle Kırıkkale’yi bir arada düşünebilirsiniz. Çünkü eski zamanlarda Kırıkkale Ankara’ya bağlıydı ve Türker’in kenti fetih etmesiyse, 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonradır diyebiliriz.
Kırıkkale ilinin sınırlarında yer alan Böhrek Dağı ve çevresiyse, Anadolu Türk-İslam yapılaşmasında ki ana merkezlerinden kabul ediliyor. 1120’de kurulmuş olan Balışeyh ilçesinin de yerleşim olarak Türk-İslam merkezleri içerisinde olması da ayrıca dikkat çekiyor. Anadolu’ya Orta Asya’dan göç etmiş olan Oğuz Türkmen aşiretlerinin de aynı zamanda bu kente yerleşerek, “Kırıkkala” ismini kullandıklarını söyleyebiliriz. Tüm bu tarihi bileşenler sonucunda, Kırıkkale gezilecek yerler olarak oldukça zengindir diyebiliriz.
Kırıkkale Sosyoekonomik Yapısı
1925 tarihi öncesinde Kırıkkale kenti, sadece 12 haneden oluşan ufacık köy konumundaydı. Cumhuriyet’ in ilanıyla birlikte kentinde temelleri önemli ölçüde atıldı. Özellikle Makine ve Kimya Endüstri Kurumu kurulduktan sonra kentte, savunma sanayisi çok gelişti. Arkasından daha birçok sanayi kurumları kurularak şehirde gelişme daha fazla olmuştur. Kırıkkale’nin ekonomisini önemli ölçüde sanayi karşılıyor.
Kırıkkale nüfusunun çoğunluğu sanayide çalışıyor. Kırıkkale kentinde yer alan ve ülkemiz açısından da önem taşıyan, TÜPRAŞ Rafineleri ile MKEK Fabrikaları; hem şehrin hem de Türkiye ekonomisine büyük katkılar sağladığını söyleyebiliriz. Ayrıca ülkemizin askeri silah fabrikası da, Kırıkkale’de yer alıyor. Kiremit, çelik, makine ve gıda fabrikalarının haricinde tarımda şehrin ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlıyor.
%60’tan daha çok tarıma uygun toprak Kırıkkale’de bulunuyor. Şehir tahıl üretimiyle çok fazla ön plana aynı zamanda çıkmıştır. Arpa, kavun, üzüm, şekerpancarı, buğday, kavun, ayçiçeği ve karpuz Kırıkkale ilimizde çok fazla yetişiyor. Koyun, Ankara keçisi ve sığır gibi hayvanlarda Kırıkkale’de çok yetişiyor. Kırıkkale hayvancılık bakımından da zengin bir il olduğu söylenebilir.
Kırıkkale maden cevherleri olarak oldukça zenginken rezerv açısından da fakir bir şehir olarak dikkat çekiyor. Kızılırmak kentin hem batı hem de doğu tarafından geçiyor. Bu yüzden Kızılırmak’ın benzersiz doğal güzelliğinden de şehir nasibini almıştır. Evliya Çelebi’de “Seyahatname” adlı eserinde Kırıkkale’den övgülerle bahsetmiştir. Dolayısıyla Evliya Çelebi’nin de övgüsüne nail olan Kırıkkale gezilecek yerler hususunda da oldukça popüler olması asla tesadüf değildir.
Kırıkkale Gezilecek Yerler Nerelerdir?
Kırıkkale; doğal güzellikleri, tarihi yerleri ve muhteşem yöresel tatlarıyla önemli bir turizm potansiyeline sahip diyebiliriz. Ankara ile arasında mesafe 1 saat olan Kırıkkale’ye hem demir yoluyla hem de karayoluyla ulaşım sağlanabiliyor. Tabi ki kentin ulaşım açısından da kolay olması çekiciliğini daha da artırıyor.
Cumhuriyet için önem taşıyan şehir olan Kırıkkale gezilecek yerleri şöyle sıralayabiliriz:
- Hasandede Türbesi ve Camisi
- MKE Silah Sanayi Müzesi
- Haydar Sultan Türbesi ve Camisi
- Sulu Mağara
- Ceritkale Kaya Mezarları
- Çeşnigir Köprüsü
- Şeyh Şamil Türbesi ve Camisi
- Karaahmetli Tabiat Parkı
- Ballı Türbesi ve Camisi
- Celal Bayar Parkı
- Tarihi Kırıkkale Evleri
Hasandede Türbesi ve Camisi
Kırıkkale tarihi yerler içerisinde ilk sırada Hasandede Türbesi ile camisinin çıktığını söyleyebiliriz. Kırıkkale merkeze 12 km uzaklıkta, aynı adı taşıyan Hasandede Kasabası sınırları içinde yer alıyor. 1605’te Hasandede Türbesi ve Camisi yapılmıştır. Anadolu topraklarında yaşamını sürdürmüş olan ünlü evliyalardan olan Hasandede’nin Camisi; kesme taşlarla, kalın ve kare planlı duvarlardan yapılmıştır. Hasandede Türbesiyle Camisinin yan yana olduğunu söyleyebiliriz. Hasandede Camisi ile Türbesi, mimari bakımdan ziyaretçilerin çok fazla gözüne hitap ediyor.
MKE Silah Sanayi Müzesi
Kırıkkale gezilecek yerler listesinde mutlaka yer alması gereken MKE Silah Sanayi Müzesi, 15 Temmuz 1990’te hizmete açıldı. 15. İle 20.yy içerisinde Osmanlı Devleti zamanında ki askerlerin kullanmış oldukları silahlar bu müzede sergileniyor. Ayrıca Avrupa ülkelerinde kullanılan askeri malzemelerde yine bu müzenin içerisinde yer alıyor. Kırıkkale Yahşihan ilçesinin güzergâhında inşa edilen müzede, silahların haricinde savaşlarda kullanılmış olan çelik yeleklerle miğferleri de görme şansına sahip olabilirsiniz. MKE Silah Sanayi Müzesi içerisinde sergilenen silahların büyük bölümüyse, 2. Dünya Savaşı’na aittir diyebiliriz.
Avrupa ve Osmanlı Devletleri askerlerinde himaye altında bulunan silahlar; ilk Tophane’den sonra askeri fabrikalar ile Anadolu’dan toplanarak müzeye verilmiştir. Gelecek nesillerin tarihi varlıkları yakından tanıması adına MKE Silah Sanayi Müzesi çok önem teşkil ediyor. 299 eserin sergilendiği MKE Silah Sanayi Müzesi’nde, açılış yılından sonra yeniden düzenlenmiştir. 2 Kasım 1993 tarihinde müze yeniden ziyaretçi kabul etmeye başlamıştır. Müze içerisinde ki eserlerin 14.yy itibariyle kronolojik sıra ile günümüzde de teşhir edildiğini söyleyebiliriz.
Haydar Sultan Türbesi ve Camisi
Kırıkkale gezilecek yerler denildiğinde diğer aklımıza gelen yapıysa, Haydar Sultan Türbesi ve Camisidir… Erken Bizans, Geç Roma dönemlerinden birinde var olduğu sanılan bir manastır üzerinde yapılmış olan yapıya Haydar Sultan Türbesi ve Camisi adını veriyoruz. Haydar Sultan Külliyesi; camiden, kuyudan, türbeden, hazireden ve çeşmeden oluşuyor. Kırıkkale ile arası 45 km olan Haydar Sultan Türbesi ve Camisi, Keskin ilçesine bağlı aynı adı taşıyan köyde yer alıyor. Günümüze varıncaya Haydar Sultan Külliyesi, çok sayıda bakıma ve onarıma tabii tutulmuştur.
Gerçekleşen onarımların ve bakımların ardındansa geriye tek külliyeye ait Deliler Kuyusu ile iki adet kitabe kalmıştır. Haydar Sultan Camisinin yan tarafında yer alan Deliler Kuyusu çevresindeyse duvarlar bulunuyor. Kuyu yükseltilerek 1.5 metre derinliğe ulaşıp beton kaplamalarla da aynı zamanda döşenmiştir. Kuyu suyunun en ilginç tarafıysa soğuk olduğu halde kaynar şekilde görülmesidir. Bu durum tamamen kuyu suyundaki kükürtten kaynaklıdır diyebiliriz.
Sulu Mağara
Keskin ilçesi sınırlarında ki Arzu Bayır’ında 26 km Kırıkkale’ye mesafede yer alıyor. Kırıkkale gezilecek doğal yerler içerisinde ki Sulu Mağara’da, Bizans zamanından kalma yerleşim yerinin olduğuna dair söylentiler var. Kırıkkale gezilecek yerler arasında oldukça dikkat çeken Sulu Mağara’nın yarısı doğal diğer yarısı da yapay olup toplamda 285 metre uzunluğa sahiptir… Doğal kısmı mağaranın 3 katlıdır ve yapay bölümle birbirlerini bağlayan daracık geçitlerin olduğunu söyleyebiliriz. Sulu Mağara, yağış dönemlerinde tavandan akan suların haricinde kurudur diyebiliriz. Yerli-yabancı çok fazla turisti Sulu Mağara ağırlıyor.
Ceritkale Kaya Mezarları
Kırıkkale’de kesinlikle görmeniz gereken yerlerden olan Ceritkale Kaya Mezarları, Keskin’e 10 km uzaklıkta yer alıyor. Bölgenin oldukça eski yerleşim yerleri arasında bilinen Ceritkale Kaya Mezarlarının tarihiyse, Demir Çağı’na kadar varıyor. Bu tarihi yer, vadi içerisinde bulunmakla birlikte vadinin doğu yamacındaysa Romalıların olduğu tahmin edilen kayalara oyulan mezarlar bulunuyor.
Çeşnigir Köprüsü
Karakeçili ilçesinin Köprüköy beldesi sınırlarında Çeşnigir Köprüsü yer alıyor. Selçuklu Devleti’ne ait eser olan bu köprü, 13.yy’da yapıldığı tahmin ediliyor. Karakeçili’yle Köprüköy’ün arasına Kızılırmak’ın üzerinde kurulmuştur. Çeşnigir Köprüsü, 1402 senesinde Timur askerleri tarafından Ankara Savaşı’nda kullanılmıştır. Ayrıca Yavuz Sultan Selim’de Mısır seferine giderken Çeşnigir Köprüsü’nü yeniden yaptırmıştır. 1898’deyse Kapulukaya Barajı faaliyet geçer geçmez Çeşnigir Köprüsü ’de araçlara kapatılmıştır. Kesme taşlarla yapılan köprü, toplamda 6 metre genişliğe ve 110 metrede uzunluğa sahiptir…
Şeyh Şamil Türbesi ve Camisi
Kırıkkale gezilecek yerler denildiğinde mutlaka Şeyh Şamil Türbesi ve Camisi’nin de aklımıza gelmesi gerekiyor. Sulakyurt ilçesi sınırlarında yer alan cami Kırıkkale’ye 48 km uzaklıkta bulunuyor. 15 yy’ da Sulakyurt ilçesini kuran Şeyh Şamil’in yaptırmış olduğu bir camidir… Evliya Çelebi’de Seyahatname adlı eserinde, Şeyh Şamil’den söz ederek gerçek isminin de Hamza olduğunu da özellikle belirtmiştir.
Caminin hemen yanındaysa, Şeyh Şamil’in türbesi bulunuyor. Türbeyle, cami günümüze ulaşana kadar çok sayıda bakım ve onarımdan geçmiştir. Her ne kadar günümüzde Şeyh Şamil Türbesi ile camisi bir takım mimari özelliklerini kaybetse de yine de çoğunu günümüzde taşıdığını söyleyebiliriz. Şeyh Şamil Türbesi ile camisi, hem yerli hem de yabancı birçok turistin ziyaret noktalarından olmuştur.
Karaahmetli Tabiat Parkı
Kırıkkale gezilecek doğal yerlerden olan Karaahmetli Tabiat Parkı; muhteşem manzarasıyla, huzur veren yeşiliyle ve tertemiz havasıyla çok fazla dikkat çekiyor. Kırıkkale için önem taşıyan bu tabiat parkı, yaz ve bahar dönemlerinde çok fazla ziyaretçiyi ağırlıyor. Kırıkkale ile arası 28 km olan Karaahmetli Tabiat Parkı, Keskin ile Bahşili ilçelerinin arasında konumlanmıştır. Karaahmetli Köyü sınırlarında yer alan bu tabiat parkında çok fazla çeşitte bitki örtülerini görmek mümkündür. 2009’ da Bakanlar Kurulu’nun verdiği kararla Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir. Karaahmetli Tabiat Parkı içerisinde çok fazla kuş çeşitlerine rastlayabilirsiniz.
Kızılırmak Nehri’nin üzerinde Kapulukaya Baraj Gölü kıyı tarafında bulunan Karaahmetli Tabiat Parkı, aynı zamanda 13 balık türünü de içerisinde barındırıyor. Kırıkkale halkı tarafından; fotoğraflar çekmek, piknik yapmak ve olta balıkçılığı yapmanın yanı sıra keyifli yürüyüşler yapabilmek içinde tercih ediliyor. Birçok aktivite için kesinlikle tercih edilmesi gereken Karaahmetli Tabiat Parkı, kuş gözlemciliği yönünden de dikkat çeken alanların başında geliyor diyebiliriz. Doğanın içinde muhteşem vakit geçirmek ve huzur dolu yürüyüşler yapmak için mutlaka Karaahmetli Tabiat Parkı’nı tercih etmenizi öneriyoruz.
Ballı Türbesi ve Camisi
Anadolu Selçuklu zamanına ait olduğuna dair düşüncelerin olduğu, Ballı Türbesi ve Camisinin Kırıkkale gezilecek yerler kapsamında olduğunu söyleyebiliriz. 21 km Kırıkkale’ye uzaklıkta olan Balışeyh ilçesinde yer alıyor. 12.yy’a kadar giden tarihiyle dikkat çeken Ballı Camisinin 1121’de yapıldığı tahmin ediliyor.
Ballı Camisinin kim tarafından yapıldığı da bilinmezliğini koruyor. Mimari bakımdan incelendiğinde de Selçuklu Dönemi eseri olduğu düşünülüyor. 1991’de orijinalliği kesinlikle bozulmadan camide restorasyon çalışmaları yapılmıştır. Ballı Camisinin tavanının örtüsünde yer alan ahşap işçiliğin güzelliğiyle çok dikkat çektiğini söyleyebiliriz. Kırıkkale halkı tarafından çok değer verilen bu caminin minareleriyse, kalın ve kısa olmasıyla dikkat çekiyor.
Celal Bayar Parkı
Kızılırmak’ın kenarında yer alan Celal Bayar Parkı, 7’den 70’e herkesin huzur bulabileceği yer olarak dikkat çekiyor. Kırıkkale ile arası 5 km olan Bahşili ilçesi sınırlarında ki Celal Bayar Parkı, doğal güzelliğiyle görenleri kendine çok hayran bırakıyor. Kent merkezine yakın olması sebebiyle de özellikle fazla sayıda ziyaretçi ağırlıyor. 500 dönüm arazide kurulan Celal Bayar Parkı, büyük alana sahip olmasıyla da özellikle dikkat çekiyor. Piknik yapıp, gölette ya da sandalda gezintiye çıkabileceğiniz aynı zamanda lunaparkta doyasıya eğleneceğiniz yer olarak, Celal Bayar Parkı dikkat çekiyor.
Tarihi Kırıkkale Evleri
Kırıkkale tarihinin tescillendiği kültürel değerlerden olan Tarihi Evler’in geçmişi 1500’lü senelere kadar gidiyor. Ankara sivil mimari özelliğiyle benzerlik taşıyan Kırıkkale Tarihi Evleri; iki kattan ve üç alınlığa sahip çatılardan oluşmuştur.
Kırıkkale’de Neler Yapılır?
Cumhuriyet şehri diye adlandırılan Kırıkkale’de daha çok tarihi ve kültürel değerler gezilir. Kırıkkale gezilecek yerlerin en başında gelen doğal güzelliklerinin olduğu yerlerde de muhteşem zaman geçirmeniz mümkündür… Ayrıca Kırıkkale kentine gezmek için geldiğinizde; alışveriş merkezlerine, mağazalara ve küçük dükkânlara da uğrayabilirsiniz. El dokumacılığının ünlü şehri Kırıkkale’ye uğradığınızda mutlaka; Karakeçili halılarından ve kilimlerinden, seccadelerinden, heybelerinden ve yolluklarında da almanızı öneriyoruz.
Kırıkkale Mutfağı
Kırıkkale mutfağı, yöresel Anadolu tatlarını içerisinde barındıran en güzel örneklerden oluşmuştur. Geçmişinde çok uygarlığa kapılarını açan Kırıkkale’de tadına asla doyamayacağınız çeşitli lezzetler bulunuyor. Kırıkkale mutfağının ilk vazgeçilmez lezzetiyse yoğurtlu tarhana çorbası olduğunu söyleyebiliriz. Yoğurtla yağmanın karıştırılıp kurutulmasıyla ve en son olarak da kaynatılıp bolca nane eklenmesiyle hazırlanmış olan lezzettir.
Diğer Kırıkkale mutfağında olmazsa olmaz lezzetse, dana kıymayla beraber bulgurun karışımıyla hazırlanmış olan tuvalaktır… Bulama veya katma aşı diye isimlendirilen lezzetse; suda yarmanın haşlanarak soğumasıyla birlikte yoğurdun bolca eklenip çorba haline getirilmesidir. Eğer isterseniz katma aşına nohutta ekleyebilirsiniz. Küçük şekilde etler doğranarak yağda kavrulup sonrasında kurutulması ile hazırlanmış lezzete de, sızgıt adını veriyoruz.
Kırıkkale’nin diğer olmazsa olmaz lezzetiyse, madımaklardır olduğunu söyleyebiliriz. Bulgurla, salçayla, madımaklarla ve etle pişirilen yemeğin tadına da asla doyamayacaksınız. Tereyağıyla, yumurtayla ve yufkayla hazırlanan omaç lezzetine de çok bayılacaksınız. Bolca pekmezle, mayalı hamurla ve tereyağıyla hazırlanmış olan göllemeyi de Kırıkkale gezinizde mutlaka tatmanızı öneriyoruz. Haside yani pekmez tatlısı, sarığı buğma gibi tatlarda Kırıkkale gezilecek yerler kadar ünlüdür… Ayrıca ekmek aşı, dönderme ve pelte gibi lezzetlerde Kırıkkale mutfağının olmazsa olmazlarıdır diyebiliriz.
Kırıkkale Ulaşım
İç Anadolu Bölgesi kenti olan Kırıkkale ulaşım konusunda; Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu, Orta Karadeniz ve Orta Anadolu içerisinde kalarak, kavşak görevini görüyor. İç Anadolu Bölgesi’ne ulaştığınız takdirde kolayca Kırıkkale’ye de ulaşabilirsiniz. Ankara’yla Kırıkkale arası 78 km olup özel araçla 1 saat yolculuk sürüyor. Kayseri’yle 3 saat 50 dakika, İstanbul’la 5.5 saat, Konya ile 4.5 saat arasında özel araçla Kırıkkale’ye ulaşmak mümkündür.
Kırıkkale’ye demir yolu ile de ulaşım sağlamak mümkündür diyebiliriz. Ankara-Tatvan Van Gölü Ekspresi adlı demir yolu ağı Kırıkkale’den geçiyor. Aynı şekilde Doğu Ekspresi ve Kurtaran-Ankara demir yolu hatları da yine Kırıkkale’den geçiyor. Kırıkkale şehir içi ulaşımıysa; minibüslerle ve özel halk otobüsleriyle gerçekleşiyor. Şehir içi ulaşımı oldukça kolay olan Kırıkkale gezilecek yerleri gezerken asla zorlanmayacaksınız.
[alert-note]Kırıkkale Gezilecek Yerler başlıklı yazımız ilginizi çektiyse Ankara Gezilecek Yerler yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz. Böylelikle hem Kırıkkale ilimizi hem de Ankara ilimizi yakından tanıma fırsatını yakalayacaksınız. Bizi İnstagram üzerinden @yaz_tatilii adresinden takip edebileceğinizi unutmayınız.[/alert-note]
