Gaziantep’in Tarihi Değerlerinden Kurtuluş Camii
Gaziantep, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle ünlü bir şehirdir. Bu zenginliklerden biri de Kurtuluş Camii olarak bilinen tarihi yapıdır. Kurtuluş Camii, aslında 1892 yılında Valide Meryem Kilisesi (St. Mary) olarak inşa edilmiştir. Kilise ve hapishane olarak kullanılan bu yapı, daha sonra camiye dönüştürülmüş ve Gaziantep’in en büyük camilerinden biri haline gelmiştir.
Tarihi ve Mimari Özellikler
Valide Meryem Kilisesi olarak inşa edilen Kurtuluş Camii, tarihi bir hazinedir ve eski ihtişamını korumaktadır. Dikdörtgen planlı olan cami, Haç biçimindedir ve içerisi mihraba dik sütunlarla üç sahna ayrılmıştır. Haçın kolları dıştan alınlık şeklinde, içten ise çapraz tonozlarla örtülmüştür. Ana mekânın ortası yuvarlak kasnaklı, oldukça yüksek bir kubbe ile örtülmüştür. Duvarlar kesme taştan yapılmış olup, üzerlerinde sivri kemerli ve yuvarlak pencereler bulunmaktadır. Yapının çatısı kırma bir çatı ile örtülmüştür.
Mihrap ve Pencereler
Caminin mihrabı, dikdörtgen bir niş şeklinde dışarıya çıkıntılıdır. Mihrap duvarına üç sıra halinde pencere dizisi yerleştirilmiştir. Alınlığın ortasında ise yuvarlak bir pencere bulunmaktadır. Yapının genel hatları, gotik üslubunu yansıtmaktadır. Kilisenin çanı ise Londra’da yaşayan Hirant Köşkeryan adındaki bir Ermeni tarafından Brezilya’da yaptırılmıştır ve ağırlığı bir tondur. Bu çan, günümüzde Gaziantep Müzesi’nde korunmaktadır.
Minare ve Kapılar
Sonradan eklenen minare, kare kaide üzerinde yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Caminin beş adet kapısı bulunmaktadır. İki kapısı kuzeye, iki kapısı güneye ve ana kapısı ise batıya açılmaktadır. Cami olarak kullanılan yapının çan kulesi, minare olarak düzenlenmiştir.
Sonuç
Kurtuluş Camii, Gaziantep’in tarihi ve mimari açıdan önemli yapılarından biridir. Tarihi bir kiliseden camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin kültürel mirasının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Mimari detayları ve tarihi değeriyle ziyaretçilerini etkileyen bu cami, Gaziantep’in kültürel dokusunu zenginleştiren önemli bir yapıdır.
