Side Antik Kenti: Pamfilya’nın Efsanevi Liman Şehri
Side, Pamfilya’nın en önemli liman kentlerinden biri olarak antik dönemde büyük bir öneme sahipti. Antalya’nın 80 kilometre doğusunda, Manavgat’ın 7 kilometre güneybatısında yer alan Side, 350-400 metre genişliğinde bir yarımada üzerinde konumlanmıştır. Şehir, MÖ 7. yüzyılda yerleşim merkezi olarak ortaya çıkmış ve tarih boyunca önemli bir liman kenti olmuştur.
Antik Kentin Tarihi Yolculuğu
Side, tarihi boyunca çeşitli medeniyetlerin egemenliği altına girmiştir. MÖ 6. yüzyılda Lidya Krallığı’nın egemenliğine girmiş, daha sonra Perslerin hâkimiyeti altına girmiştir. Büyük İskender’in Anadolu seferinde (MÖ 334) hiçbir direniş göstermeden kapılarını açan Side, İskender’in kurduğu sikke basım merkezlerinden biri olmuştur. Helenistik dönemde de önemini koruyan Side, özellikle Antiokhos III döneminde dostça ilişkilerde bulunmuş ve bölgede etkin bir rol oynamıştır.
Roma İmparatorluğu Dönemi ve Sonrası
MÖ 188 yılında yapılan Apameia Barışı ile Bergama Krallığı’na verilen Side, sonrasında yeniden bağımsızlığına kavuşmuş ve parlak bir dönem geçirmiştir. Ancak MÖ 1. yüzyılda başlayan korsanlık saldırıları, kenti zor duruma düşürmüş ve limanı korsanlara açmak zorunda kalmıştır. MÖ 78 yılında Romalı Konsül Publius Servilius’un bölgeyi korsanlardan temizlemesiyle Side, Roma İmparatorluğu’na bağlanmıştır. MS 2. ve 3. yüzyıllarda parlak bir dönem yaşayan Side, sonraları fakirleşmiş ve Hıristiyan bir şehir haline gelmiştir.
Side Antik Kenti’nin Yapıları ve Mimarisi
Side Antik Kenti, Giritli göçmenler tarafından XX. yüzyıl başlarında Selimiye Köyü olarak kurulmuştur. Kent, bir yarımada üzerine kurulmuş olup, ana kapıdan başlayan anıtsal bir cadde ile tiyatro önündeki kavis dışında düz bir çizgi şeklinde ilerlemektedir. Kentin ana caddeleri sütunlu olup, her iki tarafında korint başlıklı sütunlu portikler ve dükkânlar bulunmaktadır. Kentin yapısında görülen bu detaylar, Side’nin ticaret ve liman kenti olarak önemini ve zenginliğini yansıtmaktadır.
Sonuç: Antik Bir Liman Kentinde Tarihî Bir Yolculuk
Side Antik Kenti, Pamfilya’nın efsanevi liman şehri olarak tarihte önemli bir yere sahiptir. Medeniyetlerin izlerini taşıyan bu antik kent, ziyaretçilere tarihi bir yolculuk ve keşif fırsatı sunmaktadır. Side’nin tarihi, mimarisi ve geçirdiği dönemler, antik dönemin izlerini günümüze taşıyan önemli bir mirası ortaya koymaktadır.
